مینو کیانی راد - دکترای مدیریت مالی و استاد دانشگاه خاتم

تاریخ سیاسی و اقتصادی جهان از زمان شکل گیری نظریه های وابستگی شاهد رویدادهای بسیاری در مسیر هدایت جهان به سمت ایجاد وابستگی بوده است و این رویدادها با برده داری، اشغال سرزمینی، استعمار و استثمار کشورها، جنگ جهانی اول، بحران مالی ۱۹۲۹، جنگ جهانی دوم، جنگ سرد، بحران های مالی و جنگ های ارزی قرن بیستم، انواع جنگ های منطقه ای، ترور شخصیت های سیاسی و اقتصادی، سیر تحولی ابزارهای فشار بر کشورها را طی نموده است. از سوی دیگر با برتری اقتصادی ایالات متحده ی آمریکا بر جهان و سلطه اقتصادی دلار آمریکا بر اقتصاد و روابط مالی بین المللی به ویژه بعد از فروپاشی برتوون وودز در سال ۱۹۷۳ و همچنین محوریت پترو دلار در نظام مالی و بودجه ای اغلب کشورهای جهان به ویژه کشورهای متکی به درآمدهای نفتی و به دنبال طرح مسائلی همچون حقوق بشر، شفافیت مالی، مبارزه با پول شوئی و مبارزه با تامین مالی تروریسم به بهانه ی حفظ امنیت ملی آمریکا و امنیت ملی جامعه ی جهانی مطرح شد. با پیروزی نظام انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، موضوع مقابله با آرمان های نظام جمهوری اسلامی ایران به بهانه ی حفظ امنیت ملی آمریکا در دستور کار مقامات آمریکایی قرار گرفت و انواع ابزارهای به کار گرفته شد به نوعی که بعد از ۸ سال جنگ تحمیلی و اعمال سخت ترین تحریم ها، امروز موضوع اعمال جنگ روانی یا جنگ خاموش خزانه و تهدید مجدد کشورمان به گزینه ی نظامی روی میز، به عنوان ابزار فشار بر نظام جمهوری اسلامی ایران به کار گرفته می شود. مقاله ی حاضر با مروری بر تحولات فوق و با تاکید بر تهدیدات نوپدید، در حوزه ی اقتصادی و مالی بین المللی با رویکرد امنیت ملی کشور دارد و تلاش شده است تا ضمن شناخت انواع تهدیدها اعم از تهدیدات نوپدید، تهدیدات باز پدید و تهدیدات ناپدید، تهدیدات هیبریدی یا ترکیبی را بر اساس مدل مفهومی مورد تحلیل قرار داده و راه حل های کوتاه مدت و بلندمدت راهبردی جهت تبدیل تهدیدها به فرصت های نوپدید، باز پدید و ناپدید ارائه نماید.

جنگ, تحریم, برجام, خزانه داری آمریکا, ارز, حملات سایبری, عملیات روانی