ناصر نیکوبخت - ff
رحیم سلامت آذر - ff

یکی از ساحت های مهم روان شناختی انسانی، مسئله «درد و رنج» است که از مهم ترین وجوه تراژیک زندگی انسان هاست. این مسئله در هنر و ادبیات به طور عام، و در ادبیات معاصر به گونه ای خاص منعکس شده است که بررسی و تحلیل آن نیازمند تحقیقی وسیع و گسترده است. شعر فارسی که از دوران مشروطه به بعد، اجتماعی ترین دوران خود را آغاز نموده است، به دایره اجتماع و مردم و مسائل انسان معاصر وارد می شود تا وسیله ای شود برای بیان دردها و آلامی که مردم با آن مواجه هستند. منوچهر آتشی از جمله شاعران معاصری است که درد و رنج بشری در شعرش نمود بارزی دارد. او با پشتوانه ادبی و معرفتی کشور خود آشناست و به مسائل انسانی توجه ویژه ای دارد. در این مقاله سعی شده است تا مفهوم درد و رنج، علل پیدایش و راه های رهایی از آن از منظر شعر آتشی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. بررسی شعر آتشی نشان می دهد هر دو مقوله درد و رنج (فردی و اجتماعی) به طور گسترده ای در اشعار او بازتاب داشته است. خاستگاه درد و رنج در شعر آتشی عمدتا معرفتی و اجتماعی است و رویکرد نوستالژیک دارد. وی برای تقلیل آلام بشری مولفه هایی از قبیل: آرزوی رهایی و آزادی، آگاهی بخشی، دعوت به مبارزه اجتماعی، سفر و سازگاری با طبیعت را مطرح می کند؛ همچنین نقیضه گویی، توازن آوایی، رنگ، نمادگرایی از سازکارهای القای معانی درد و رنج در شعر آتشی محسوب می شود.

درد، رنج، ادبیات معاصر فارسی، عناصر ادبی، منوچهر آتشی