مهسا نادری رجه - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
عبداله درزی نفت چالی - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
فاطمه کاراندیش - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زابل
هادی رزاقیان - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
ایریکا سیمیونک - استاد دانشگاه کالیفرنیا- ریورساید

با توجه به مصرف قابل توجه آب و مواد غذایی در سیستم های تولید برنج ، ارزیابی ردپای آب خاکستری (GWF) در فرایند تولید این محصول اهمیت زیادی در برنامه های حفظ محیط زیست دارد. در این مطالعه ، با استفاده از روشهای مختلف ، اثرات مدیریت های آبیاری و زهکشی بر GWF برنج بررسی شد. برای این منظور، با استفاده از دادههای مزرعه ای دو مدیریت زهکشی میان فصل (MSD) و آبیاری و زهکشی متناوب (AWD)، مقدار GWF برنج به کمک روش درختی سطح یک ، تخمین میدانی و مدل HYDRUS-۲D برآورد شد. در طول فصول مختلف کشت ، میزان مصرف و تلفات کود نیتروژن، جذب آن توسط گیاه و عملکرد محصول تعیین شد. از دادههای سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ به ترتیب برای واسنجی و صحت سنجی مدل در مدیریت MSD و سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ به ترتیب برای واسنجی و صحت سنجی مدل در مدیریت AWD استفاده شد. میزان GWF در روش درختی سطح یک در محدوده ۱۳۶۸-۷۰۱ مترمکعب بر تن ، در روش تخمین میدانی بین ۲۹۹۵-۱۷ متر مکعب بر تن و نتایج شبیه سازی شده با استفاده از مدل HYDRUS-۲D در محدوده ۲۷۷۰-۱۹ متر مکعب بر تن قرار داشت . در مقایسه با مقادیر اندازهگیری شده، خطای نسبی روش شبیه سازی حدود ۱۲-۵ درصد و خطای نسبی روش درختی سطح یک بین ۳۹۶۱-۴ درصد متغیر بود. براساس نتایج ، با استفاده از مدل HYDRUS-۲D می توان با دقت قابل قبولی میزان GWF کشت برنج را تحت مدیریت های مختلف برآورد نمود.

زهکشی زیرزمینی ، کود نیتروژن، مدل HYDRUS-۲D، مدیریت آبیاری .