زهرا زاهری - دانشجوی دکترای دانشگاه شهید چمران اهواز، و مدرس معارف اسلامی دانشگاه
قاسم بستانی - استاد علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز

روش در ماه پرفضیلت رمضان، روزه ی واجب و سایر عبادت های مستحب سفارش شده است. یکی از اعمال مستحبی که مورد تاکید برخی اندیشمندان مسلمان اقامه «نماز تراویح»، با استناد و ارجاع به روایت «من قام رمضان ایمانا واحتسابا، غفر له ما تقدم من ذنبه» می باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به اعتبارسنجی سندی، تحلیل محتوا و تاریخ پیدایش این روایت در جوامع حدیثی پرداخته است. بررسی ها نشان می دهد که چالش ارسال سند، وجود راویان ضعیف، تشویش، اضطراب، تحریف و تصحیف در متن روایت، آن را در زمره احادیث ضعیف قرار داده است. بنابراین استناد به این روایت به تنهایی کفایت نمی کند. تاریخ تدوین حدیث مورد نظر، به نیمه دوم قرن دوم در کتاب موطا مالک بن انس بر می گردد. متن روایات بعد از وی همگی رونوشت ها یی از نقل اولیه مالک با تغییراتی اندک است که استدلال مبنی بر ضعیف بودن حدیث را تقویت می کند؛ همچنین ارتباط این روایت با «نمازتراویح» طبق معیارهای قرآنی، عقلی وتاریخی ناسازگاراست.

اعتبارسنجی، ماه رمضان، نماز تراویح، حدیث، مالک بن انس.