محمدیوسف پور گراکوئی - کارشناس ارشد آموزش و ترویج کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در اداره امور شهرامروزه مشارکت یکی از مفاهیم عمده و اصلی توسعه پایدار به شمار می رود. مدیران و برنامه ریزان شهری همواره سعی کرده اند تا با جلب مشارکت های مردمی به اهداف خود در زمینه اجرای طرح ها و برنامه ها به بهترین نحو ممکن نائل آیند. این مقاله نیز در راستای همین هدف به بررسی عوامل مهم در زمینه مشارکت شهروندان پرداخته است و سعی شده است با شناسایی برخی عوامل مهم مشارکت شهری را برای تقویت آنها تشویق نماید. در بحث مشارکت فعال شهروندان، رشد و تعالی شخصیت شهروندان، گسترش توانایی های افراد، تقویت هویت شهری، تقویت حس اعتماد و همکاری میان اهالی شهر و اصلاح سبک زندگی شهروندان مدنظر است و نیز مشارکت شهروندان ابزاری برای تقویت مدیران در مدیریت شهری و ایفای وظایف آنان است. اگر زندگی مردم به گونه ای باشد که از شهروند فعال به شهرنشین تنزل پیدا کنند، نه تنها شاهد رشد و تعالی شخصیت مردم و استخراج توانایی های افراد، تقویت هویت شهری و حس اعتماد احساس تعلق به شهر و همکاری میان اهالی شهر و شهرداری نیستیم، بلکه کمترین میزان کارکرد و بهره وری در نظام مدیریت شهری را نیز خواهیم داشت. از مهم ترین آثار مشارکت در فرایند برنامه ریزی و مدیریت شهری می توان به ایجاد علاقه و اعتماد در مردم برای توسعه و پیشرفت، و کاهش تمرکزگرایی اشاره کرد. بنابراین مهم ترین ابزار برای مدیریت شهری موفق، بهره گیری از مشارکت مردم است. برای تقویت و گسترش امر مشارکت مردم در برنامه ریزی، شناخت عوامل موثر بر این امر ضروری است. مشارکت در کشور ما پدیده تازه ای نیست اما با رشد شهرنشینی و به تبع آن تغییر الگوی مشارکتی، لزوم بازبینی در این مفهوم و ارایه الگوی مناسب با نیازهای امروزی شهروندان احساس می گردد.

واژه کلیدی: نظام مدیریت یکپارچه، برنامه ریزی، مدیریت شهری