سیداحمد کلانتر احمدی
جهانفر دانشیان

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تنش گرمای ناشی از آن بر عملکرد ژنوتیپ های سویا، آزمایشی در دو سال زراعی (۸۵-۱۳۸۴) در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول اجرا شد.آزمایش به صورت کرت های نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت های عمودی شامل تاریخ کاشت در چهار سطح (۱۸ خرداد، اول تیر، ۱۵ تیر و ۲۹ تیر) و کرت های افقی شامل ژنوتیپ های سویا در دوازده سطح (Sahar، L۱۴، ۵ECNE، Williams × TN۴.۹۴، Katoul، Safiabadi، Williams، LD۸۱۴۹، L۱۷، ۵۰۴، TN۵.۹۵ × Hack و Telar) بودند. مقایسه میانگین های مربوط به تاریخ کاشت در دو سال آزمایش نشان داد که بیشترین (۳۲۴۳ کیلوگرم در هکتار) و کمترین (۲۴۵۲ کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه به ترتیب در تاریخ کاشت های چهارم (۲۹ تیر) و اول (۱۸ خرداد) به دست آمدند. در میان ژنوتیپ های مورد آزمایش نیز بیشترین (۳۱۷۱ کیلوگرم در هکتار) و کمترین (۲۲۰۶ کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه به ترتیب به ژنوتیپ های Safiabadi و Williams اختصاص یافت. درجه حرارت آستانه تنش حرارتی برای هر ژنوتیپ به طور جداگانه محاسبه شد و میانگین آن ها که معادل ۷/۳۹ درجه سانتی گراد بود به عنوان درجه حرارت آستانه تنش در منطقه شمال خوزستان تعیین شد. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش میتوان کاشت سویا در اواخر تیر را در منطقه شمال خوزستان توصیه کرد.

گرما, ژنوتیپ, تاریخ کاشت, گلدهی, سویا