نسرین رزمی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر برخی خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های سویا، در سال های زراعی ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ این آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در۳ تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار تاریخ کاشت ۲۵ خرداد،۱۰ تیر، ۲۵ تیر و۱۰ مرداد در کرت های اصلی، سه ژنوتیپ برتر سویا Williams ، L۱۷ و Hamilton × Essex در کرت های فرعی و سه تراکم بوته ۳۰، ۴۰ و۵۰ بوته در متر مربع در کرت های فرعی فرعی قرارگرفتند. نتایج نشان داد که با تاخیر در تاریخ کاشت میزان عملکرد دانه کاهش یافت. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت ۲۵ خرداد با ۳۵۹۳ کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت ۱۰ مرداد با ۲۶۰۹ کیلوگرم در هکتار بود. با افزایش تراکم بوته ارتفاع بوته و تعداد دانه در متر مربع افزایش و تعداد غلاف در بوته کاهش یافت. تراکم ۵۰ بوته در متر مربع مناسب ترین تراکم برای ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر عملکرد دانه بود. در بین ژنوتیپ ها نیز از لحاظ طول دوره رشد و عملکرد دانه تفاوت معنی داری وجود داشت. در این تحقیق ژنوتیپ Hamilton × Essex با عملکرد دانه ۳۷۸۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین مقدار عملکرد دانه را در تاریخ کاشت ۲۵ خرداد و تراکم ۵۰ بوته در متر مربع تولید کرد .

تاخیر در کاشت, جمعیت گیاهی, تعداد دانه در مترمربع و عملکرد دانه