سابقه وهدف: براساس گزارش WHOتقریبا یک سوم مردم جهان به مایکوباکتریوتوبرکولوزیس آلوده شده اند و در خطر ابتلا به بیماری سل قرار دارند و هر ساله حدود۹میلیون نفر به سل فعال مبتلا شده و۳میلیون نفر به علت این بیماری جان خود را از دست می دهند. تشخیص زودرس و شروع درمان در ابتدای بیماری سل نقش اساسی در کنترل آن دارد. تاخیر در تشخیص و درمان ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت بیماری، افزایش خطر مرگ و میر و افزایش انتقال در جامعه شد. این پژوهش به صورت توصیفی- مقطعی و تحلیلی جهت تعیین زمان تاخیر در تشخیص و درمان سل ریوی در استان کردستان انجام شد. روش کار: تمامی بیماران جددی سل ریوی اسمیر مثبت تشخیص داده شده در سال ۱۳۸۸در استان کردستان وارد مطالعه شدند. داده های موردنیاز از پرونده بیماران مسلول موجود در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان و واحد بیماری سل شهرستان جمع اوری شد. این پژوهش به صورت توصیفی-مقطعی و تحلیلی جهت تعیین هریک از زمان های تاخیر در تشخیص و درمان سل و عوامل مرتبط با آن انجام شد. برای هر بیمار اطلاعات دموگرافیک، علائم بالینی، تاریخ شروع علایم بالینی، تاریخ تشخیص و درمان بیماری جمع اوری گردید. داده ها پس از جمع اوری وارد نرم افزار SPSS شد. برای تحلیل متغیرها از آزمون های T، ANOVA، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی استفاده شد و در سطح معنی داری (p < /font> )مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در این پژوهش میانگین کلی هریک از زمان های تاخیر بیمار، تاخیردرتشخیص، تاخیر در درمان و کل زمان تاخیر به ترتیب ۵/۳۶±۶/۴۵،۲/۲۲±، ۹/۰±۷/۱و ۲/۴۶±۲/۶۴روز بود. میانگین تاخیر بیمار و کل زمان تاخیر در افراد مجرد کمتر از افراد متاهل بود(P=۰/۰۱) میانگین تاخیر بیمار در مردان کمتر از زنان بود. (P=۰/۰۳). نتیجه گیری: در این پژوهش هریک از زمان های تاخیر در مقایسه با سایر مطالعات در ایران و مناطق مختلف دنیا کمتر و قابل قبول می باشد. با این حال نیاز به افزایش توان علمی و آگاهی های پرسنل بهداشتی و درمانی در مورد سل ریوی وجود دارد زیرا این زمان های تاخیر جهت تحت کنترل در آوردن سل زیاد می باشد. زمان تاخیر بیمار در مردان کمتر از زنان بود. هریک از زمان های تاخیر در افراد مجرد بیشتر بود.