لیلا مالکی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی پترولوژی، دانشگاه دامغان
قاسم قربانی - دکترای پترولوژی، استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان
هادی شفائی مقدم - دکترای پترولوژی، استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان

به طور کلی مجموعه افیولیتی سبزوار در حاشیه شمال-شمال شرق خرده قاره ایران مرکزی و در زمره مهمترین سکانس های افیولیتی ایران قرار دارد. پلاژیوگرانیتها به مقدار اندک و به صورت لنز مانند و یا رگه های کوچک تزریقی در برخی نقاط این مجموعه افیولیتی, عمدتا همراه با سکانس پوسته ای، رخنمون دارند. سنگ میزبان پلاژیوگرانیت ها در اغلب موارد، توده های گابرویی یا دایک های دیابازی می باشند. سه گروه پلاژیوگرانیت در مجموعه افیولیتی سبزوار قابل تشخیص میباشند. گروه اول متعلق به منطقه رازقند بوده و از نظر ژئوشیمیایی با یک الگوی تقریبا مسطح از عناصر نادر خاکی، به سری ماگمایی تولئی تهای جزایر قوسی گرایش دارند. آنومالی منفی Eu و Ti ،Nb از خصوصیات پلاژیوگرانیت های ناحیه رازقند می باشد. دسته دوم متعلق به منطقه درفک بوده و تهی شدگی شدید در عناصر نادر خاکی سبک را نشان می دهند. الگوی این نمونه ها نیز با الگوی سنگ های سری ماگمایی تولئیت های جزایر قوسی مطابقت داشته اما نسبت به گروه اول تهی شده تر می باشند. گروه سوم (منطقه بیونق) با الگویی متفاوت و غیر یکنواخت دارای تهی شدگی در کل عناصر نادر خاکی، غنی شدگی از عناصر نادر خاکی سبک (نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین) بوده و الگوی عناصر نادر خاکی U شکل، و به همراه آنومالی مثبت در Sr و Eu مشخص می باشند. به طور کلی با توجه به خصوصیات ژئوشیمیایی و دیاگرام های مربوط به جایگاه تکتونیکی، یک حوضه مرتبط با زون فرورانش برای پیدایش پلاژیوگرانیت های (و سنگ های همراه) مجموعه افیولیتی سبزوار پیشنهاد م یشود.

ژئوشیمی، پتروژنز، پلاژیوگرانیت، سنگ میزبان، افیولیت، سبزوار