جمشید حبیبی - کارشناس ارشد زمین شناسی اقتصادی و کارشناس ناظر معدن زغالسنگ سنگرود، ش
جلال حیدری - کارشناس زمین شناسی و سرپرست گروه نظارت معدن زغالسنگ سنگرود، شرکت زغال

کانسار زغالسنگ سنگرود یکی از بزرگترین کانسارهای زغالسنگ ایران بوده که در استان گیلان و در 25 کیلومتری شرق شهر لوشان واقع گردیده است. حوزه زغالدار سنگرود در بخش شرقی تاقدیس آغوزبین- سنگرود جای گرفته و توسط گسل کندوان- بیورزن محدود شده است. قدیمی ترین رسوبات منطقه را سنگهای آهکی و دولومیتی خاکستری سازند الیکا به سن تریاس تشکیل می دهند که بر روی این دولومیت ها، سازند زغالدار شمشک به سن تریاس فوقانی- ژوراسیک زیرین (بخش کلاریز و آلاشت) با تناوبی از ماسه سنگ، شیل، ماسه سنگ آهکی، گراولیت کوارتزی، آرژیلیت و سیلت قرار گرفته است که مجموعا توسط کنگلومراها و سنگهای آهکی سازند لار و ولکانیک های پالئوژن پوشیده شده اند. معدن سنگرود شامل سه بلوک شمالی، مرکزی و جنوبی بوده که بلوک مرکزی و جنوبی به عنوان یک شبکه مستقل معدنی تحت عنوان بلوک مرکزی شناخته می شود. عملیات استخراج بر روی این کانسار به صورت زیر زمینی می باشد. لایه زغال در بلوک مرکزی سه لایه ای و بندرت چهار لایه ای بوده که ضخامت آن بین 0.1-0.5 تا 0.3-0.8 متر تغییر کرده و دارای شیب عمومی 30 درجه می باشد. بر اساس مطالعات پتروگرافی زغالسنگ کانسار سنگرود از نوع نیمه مات دوروکلارن تا مات دورن با ویترینیت 78-51 درصد بوده و از منشاء هومیکی ( عمدتا گیاهان سیکادوفیت) می باشند. طبق نتایج تجزیه های شیمیایی میزان خاکستر( Ash) این زغالسنگ ها کم تا متوسط و در حد 8-5 درصد و گوگرد آن نیز کم و حدود 1-0.6 درصد می باشد. این زغالسنگها بیشتر از نوع کک شوی معمولی و کک شوی چرب بوده و از لحاظ درجه زغال شدگی (Reflected light) در گروه زغالسنگ های ساب بیتومینه (زغالسنگ قهوه ای سخت) و بیتومینه قرار می گیرند. کانسار سنگرود به عنوان یک کانسار رسوبی قاره ای بوده که در یک محیط رسوبی جریانی- غرقابی و مردابهای گرم تشکیل گردیده است.

معدن زغالسنگ سنگرود، سازند شمشک، بلوک مرکزی، خاکستر، کک شوی چرب