Dorreh Mirheydar - استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سوالی که میخواهم در ابتدا مطرح کنم این است که چرا ایران پس از گذشت یک قرن از عقد معاهده دوستی با شوروی در ۲۶ فوریه ۱۹۲۱ میلادی برابر با ۱۸ اسفند  ۱۲۹۹ شمسی و در پی آن معاهده بازرگانی و بحرپیمایی در ۲۵ مارس ۱۹۴۰ میلادی برابر با ۵ فروردین ۱۳۱۹ شمسی که هنوز معتبر هستند موفق نشده است وضعیت حقوقی خود را در دریای خزر مشخص نماید و به عبارتی سهم خود را از دریای خزر بگیرد.  به نظر من برای پاسخ به این سوال باید سه عامل مهم را در نظر گرفت: ۱- عدم توازن قدرت میان ایران و روسیه شوروی ۲- عدم موفقیت ایران در پرکردن خلا قدرت ایجاد شده پس از فروپاشی شوروی ۳-  مشکلات ناشی از ویژگی های طبیعی دریای خزر