Saeid Reza Khalkhali - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
Ezzatollah Ezzati - دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
Abdoreza Farajirad - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

ادیان یکی از نیروهای اساسی در جهان امروز هستند و توانایی ویژه ای برای ایجاد «تغییر سیستمی» دارند، آنها به پیروان خود انگیزه می­دهند و به عنوان متغیری اساسی باعث ورود بازیگران جدیدی در عرصه جهانی شده اند. همچنین، انگیزه مذهبی، از گذشته تاکنون، عامل موثری برای جنبش های مسلحانه همچون، فعالیت گروه های بنیادگرای اسلامی بوده است. منطقه خاورمیانه به علت داشتن مرزهای نامتجانس سیاسی، نگرش های بعثی، ملی گرایانه، عروبت و جنبش های اسلامی و تضادهای انسانی از یک سو، و حضور کنشگران فرامنطقه ای از سوی دیگر، از ابتدای قرن بیستم تاکنون محل نضج و سازماندهی گروه های بنیادگرای اسلامی بوده است. این پژوهش درصدد آن است تا با استفاده از رهیافت های واقع گرایی و هویت به این پرسش پاسخ دهد که؛ آیا اندیشه های دینی و برساختن هویتی جدید از آن، باعث سازماندهی گروه های بنیادگرای اسلامی در منطقه شده است؟ یافته ها نشان می دهد، اندیشه های دینی کنشگران منطقه ای، که تبدیل به ایدئولوژی شده است، باعث گردیده، استفاده از دین برای اهداف و مقاصد سیاسی، یکی از شگردهای گروههای بنیادگرا در خاورمیانه شود. نتیجه آنکه؛ بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای با استفاده از بسترهای موجود، توانسته اند گروهای بنیادگرا را سازماندهی نمایند و پیش بینی می شود که این درگیری های ایدئولوژیک باعث تغییر توازن ژئوپلیتیک منطقه گردد و پیامدهای جهانی را نیز شامل شود.

ایدئولوژی دینی, هویت, بنیادگرایی, خاورمیانه