Abbas Mosalanejad - ‎استاد علوم سیاسی و پسادکترای سیاستگذاری راهبردی، دانشگاه تهران

لزوم دستیابی به توافق درباره موضوعات راهبردی، زمینه های لازم برای انسجام درونی کارگزاران و نظریه پردازان را اجتناب ناپذیر می سازد. موضوعاتی همانند «سرعت تصمیم گیری»، «یادگیری نهادی» و «کنش براساس حوزه صلاحیت» محور اصلی انسجام درونی موضوعات راهبردی تلقی می گردد. تحقق چنین فرآیندهایی برای «خروج از بحران» در روند دیپلماسی هسته ای ایران و کشورهای گروه ۱+۵ معنا می یابد. هدف اصلی مقاله حاضر را می توان پاسخ به موضوعات راهبردی پیچیده از طریق «سیاستگذاری انسجام درونی» دانست. مفروض مقاله بر این امر تاکید دارد که سیاستگذاری انسجام درونی محور اصلی موفقیت دیپلماسی هسته ای و تنظیم برنامه جامع اقدام مشترک محسوب می شود. دیپلماسی هسته ای برای کاهش تحریم ها و ایجاد رابطه متقابل تا آگوست ۲۰۱۵ ادامه یافته است. این امر، زمینه توافق راهبردی را به وجود آورده که مبتنی بر جلوه هایی از انسجام درونی حوزه راهبردی است. با توجه به چنین نشانه هایی پرسش اصلی مقاله آن است که: «سیاستگذاری انسجام درونی حوزه های راهبردی ایران با تاکید بر موضوع دیپلماسی و توافق هسته ای دارای چه ویژگی و فرآیندی بوده است؟» فرضیه مقاله نیز معطوف به فرآیندی است که: «سیاستگذاری انسجام درونی حوزه راهبردی ایران معطوف به سازوکارهای هدایت، هنجارهای غیررسمی و الگوهایی با کنش توافقی خواهد بود.» متغیر وابسته مقاله «سیاستگذاری انسجام درونی حوزه راهبردی ایران با تاکید بر فرآیند دیپلماسی هسته ای» است. تحقق این اهداف از طریق سازوکارهای متغیرهای مستقل یعنی «کنش توافقی، هنجارهای غیررسمی و سیاست هدایت کارگزاران و گروه های اجتماعی» حاصل می شود. رهیافت و چارچوب نظری مقاله مبتنی بر «حکمرانی شبکه ای اتزیونی» است. حکمرانی شبکه ای مبتنی بر توافق کارگزاران و نهادها در حوزه راهبردی در فرآیند رقابت و کنش متقابل است. مقاله حاضر از روش «برنامه ریزی خطی» و «تحقیق عملیاتی» استفاده شده است.

سیاستگذاری انسجام درونی, حوزه راهبردی, دیپلماسی هسته ای, برنامه جامع اقدام مشترک.