محمد حسن حیدریان - کارشناس گروه تلفیق و بیلان منابع آب ، شرکت آب منطقه ای تهران
عبدالرضا کابلی - کارشناس گروه تلفیق و بیلان منابع آب ، شرکت آب منطقه ای گلستان
علیرضا فاتح دیزجی - کارشناس گروه مطالعات آبهای زیرزمینی ، شرکت آب منطقه ای تهران

آب زیرزمینی عنصر اصلی همه اکوسیستم ها و توسعه فعالیتهای اقتصادی بشر می باشد. استفاده بیشتر از آب چرخه هیدرولوژی را تغییر داده و دارای اثرات مثبت و منفی بر روی محیط می باشد. اثرات مثبت بیشتر قابل توجه می باشد حال آنکه اثرات منفی کمتر مورد توجه قرار می گیرد تا اینکه بطور ناگهانی بعنوان یک مشکل آشکار می گردد. در این مقاله مشکلات ناشی از برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی در دشت ورامین شرح داده شده است. برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی و افزایش 3/66 برابری تخلیه چاههای بهره برداری محفوره در سطح دشت از سال 1341 تا 1390 ، باعث افت سطح آب زیرزمینی به میزان 34/04 متر در این دشت شده است. اثرات نامطلوب افت سطح آب زیرزمینی در دشت ورامین شامل خشک شدن 260 رشته قنات، کاهش آبدهی چاهها علیرغم افزایش تعداد آنها، افزایش میزان شوری آب زیرزمینی ،ریزش دیواره چاهها، کج شدن لوله جدار چاههای بهره برداری، ایجاد ترک در ساختمانها، ایجاد شکاف در زمینهای کشاورزی و وقوع پدیده نشست سطح زمین در اراضی شمالی و جنوبی دشت ورامین می باشد. پرنمودن چاههای غیر مجاز و تغذیه مصنوعی آبخوان آبرفتی از پسابهای شهر تهران از راهکارهای عملیاتی جهت جلوگیری از پیشرفت این پدیده می باشد.

دشت ورامین، آبهای زیرزمینی، برداشت بی رویه، فرونشست زمین، خشک شدن قنوات