ارزیابی ژنوتیپ های گوجه فرنگی بر اساس شاخص های تحمل تنش شوری در مرحله گیاهچه ای
عنوان مقاله: ارزیابی ژنوتیپ های گوجه فرنگی بر اساس شاخص های تحمل تنش شوری در مرحله گیاهچه ای
شناسه ملی مقاله: JR_JISPP-12-56_023
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_JISPP-12-56_023
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
داود کیانی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
مختار زلفی باوریانی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
بهرام بهزادی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
رحیم خادمی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
ماهیار عابدی - Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
خلاصه مقاله:
داود کیانی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
مختار زلفی باوریانی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
بهرام بهزادی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
رحیم خادمی - Agronomy and Horticulture Crops Research, Bushehr Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
ماهیار عابدی - Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
شوری یکی از مهم ترین تنش های محیطی در برابر تولید محصول پایدار در زمین های زراعی جهان است. گوجهفرنگی در دسته گیاهان حساس به شوری قرار دارد. با ارزیابی تنوع موجود در میان ژنوتیپهای گوجهفرنگی تحت تنش شوری و استفاده از این تنوع در برنامههای بهنژادی گوجهفرنگی امکان دستیابی به ژنوتیپ متحمل وجود دارد. بر این اساس در پروژه حاضر تعداد ۲۲ ژنوتیپ گوجهفرنگی تحت تنش شوری در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین هندسی بهرهوری (GMP)، میانگین حسابی بهرهوری (MP)، میانگین هارمونیک (HM)، عملکرد (Y)، پایداری عملکرد (YSI) و حساسیت به تنش (SSI) براساس وزن خشک کل در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه گردید. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که بین ژنوتیپهای گوجهفرنگی مورد مطالعه برای دو صفت وزن خشک کل و وزن تر کل در دو شرایط تنش و بدون تنش شوری اختلاف معنیدار آماری وجود دارد. این نتایج تاییدی بر وجود تنوع کافی بین ژنوتیپها برای ویژگیهای مورفولوژیکی آنها بود. صفت وزن خشک کل هر ژنوتیپ در محیط بدون تنش (YP) بیشترین همبستگی (۹/۰) را با شاخص MP و صفت وزن خشک کل هر ژنوتیپ در محیط تنش (YS) بیشترین همبستگی (۹۱/۰) را با شاخص HM نشان داد و به عنوان شاخصهای مناسبی برای ارزیابی ژنوتیپهای گوجهفرنگی تحت تنش شوری در مرحله گیاهچهای شناسایی شدند. براساس ترسیم بایپلات تجزیه به مولفه اصلی ژنوتیپ ۱۰G ژنوتیپ متحمل بود و بعد از آن ژنوتیپهای ۲G، ۲۲G، ۱۹G و ۵G وضعیت مناسبی برای تحمل تنش شوری نشان دادند. تجزیه خوشهای ژنوتیپها را در سه دسته مجزا تقسیمبندی کرد که رفتار متفاوتی در زمان انتقال از محیط بدون تنش به محیط تنش نشان دادند. براساس شاخصهای تحمل و روشهای گروهبندی ژنوتیپ ۱۰G به عنوان ژنوتیپ متحمل به تنش شوری شناسایی گردید که میتواند به عنوان والد در برنامههای دورگگیری و انتخاب ژنوتیپ متحمل مورد استفاده قرار گیرد.
کلمات کلیدی: Cluster Analysis, Principal Component Analysis, Seedling, Stress, Tolerance, تجزیه مولفه اصلی, تجزیه خوشه ای, تحمل, تنش, گیاهچه
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1815915/