علیرضا دهقانپور - استادیار گروه معارف اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی. تهران، ایران
سکینه آباده - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه معارف اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی. تهران، ایران

عذاب الهی در دنیا و آخرت وجود دارد. سنخ عذاب در دنیا و آخرت، از نوع جسمانی و روحانی است. زبان قرآن درباره ­ی عذاب، حقیقی و واقع گرا است. هدف اصلی خداوند از خلقت بشر، رسیدن انسان به بهشت و رحمت الهی است، ولی در طول آن هدف، یک غایت تبعی و ثانوی نیز وجود دارد. گناهکار به سبب اعمال ناشایست عذاب می شود. به دلیل تفاوت بین دنیا و آخرت فلسفه­ ی مجازات های الهی در دنیا و آخرت با هم متفاوت است. سختی ها در دنیا به دلایل مختلفی از جمله ارتقاء درجه ­ی مومنان، عبرت، تضرع و توبه، آزمایش، عقوبت و عذاب گنهکاران می باشد. برای عذاب در آخرت ادله­ ی بسیاری از جمله عدل الهی، ضمانت اجرای تکالیف، لطف، وعید، جزای الهی، تجسم اعمال وجود دارد. درباره­ ی چگونگی رابطه­ ی بین عمل و جزاء، نظرات مختلفی مانند مراتب وجود و ملکات نفسانی ارائه شده است. رابطه­ ی بین عمل و عذاب، تکوینی و حقیقی است نه اعتباری.

قرآن, جزاء, عذاب, تجسم اعمال