یداله غلام پور - دانشجوی دکتری گروه مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.
کوروش افضلی - استادیار گروه مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.
مرتضی عراقی - استادیار گروه فنی مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
محمدحسن غنی فر - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.

نیمه اول قرن بیستم تمرکز بر تسهیل حرکت وسایل نقلیه موتوری در برنامه ریزی حمل و نقل و ترافیک در شهرها بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی رفتار سفر شهروندان و تهیه یک چارچوب مفهومی در مورد رفتار سفر از می باشد. هدف از انجام این تحقیق تبیین الگوی شبکه حمل و نقل عمومی مبتنی بر رفتار سفر شهروندان می باشد بنابراین این تحقیق از نوع بنیادی و بر مبنای تئوری برخواسته از داده ها (نظریه داده بنیاد) که یک روش پژوهشی استقرایی و اکتشافی است، انجام شده است. گردآوری اطلاعات نخست از طریق اسنادکتابخانه ای شامل مطالعه سایر پژوهش ها و همچنین چارچوب های نظری موجود و الگوهای شبکه حمل و نقل در شهرها و کشورهای مختلف و مشاهدات میدانی (پرسشنامه) و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و یادداشت برداری صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش از بین استفاده کنندگان از شبکه حمل و نقل عمومی شهر بیرجند اساس فرمول کوکران ۳۸۹ نفر شامل ۲۰۲ نفر مرد و ۱۸۷ نفر خانم انتخاب گردیدند. نتایج حاکی از آن است که مردان در کار و سرگرمی و تربیت بدنی نسبت به زنان فرکانس سفر بیشتری دارند. برعکس، تعداد دفعات سفر زنان برای خرید نسبت به مردان بیشتر است. با افزایش سن، افراد مسن بیشتر پیاده روی را به عنوان حالت اصلی سفر انتخاب می کنند و افراد کمتری دوچرخه یا اتومبیل را برای سفر انتخاب می کنند. همچنین عواملی همچون دسترسی به حمل و نقل همگانی (۲۶۶/۰)، مدیریت تقاضای حمل و نقل (۱۹۵/۰) وضعیت دوچرخه و پیاده (۱۲۳/۰) بیشترین تاثیر را در الگوی جابه جایی شهروندان دارند.

رفتار سفر, شبکه حمل و نقل عمومی, شهروندان, SWOT, شهر بیرجند