امیر خاکی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل-ایران
شهره عالیان سماک خواه - گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل-ایران
علیرضا قاسمی - کارشناس مرکز اصلاح نژادی و تولید اسپرم منجمد گاو سیمنتال ایران

هدف از این پژوهش بررسی کیفیت اسپرم های منجمد شده با رقیق کننده بووی فری (BoviFree) در مقایسه با رقیق کننده های دستی و استریدیل (Steridyl) در گاوهای نر سیمنتال دومنظوره (فلک فی) بود. نمونه های منی از ۱۲ گاو نر (سه تکرار برای هر گاو و در مجموع ۳۶ انزال) با استفاده از مهبل مصنوعی جمع آوری و هر انزال به سه قسمت مساوی تقسیم شد. انجماد به روش رقیق سازی دو مرحله ای انجام شد و شاخص های کیفی اسپرم از قبیل زنده مانی، تحرک، شکل شناسی و یک پارچگی غشای اسپرم قبل و بعد از انجماد بررسی شدند. نتایج یافته های این پژوهش نشان داد در مایع منی رقیق شده قبل از انجماد تمام شاخص های کیفی اسپرم در رقیق کننده دستی به غیر از شاخص قطره سیتوپلاسمی کمتر از سایر رقیق کننده ها بود که در مورد یک پارچگی غشای اسپرم این اختلاف معنی دار بود (۰۰۲/۰=p). درخصوص اسپرم های منجمد یخ گشایی شده، تحرک پیشرونده و سایر شاخص های تحرک در گروه حاوی رقیق کننده استریدیل به طور معنی داری بیش از دو گروه دیگر بود (۰۵/۰>p). بین گروه رقیق کننده دستی و بووی فری اختلاف معنی داری دیده نشد. با توجه به این که یافته های پژوهش ما نشان داد رقیق کننده استریدیل نسبت به رقیق کننده بووی فری و رقیق کننده دستی عملکرد بهتری در خصوص تحرک بعد از انجماد اسپرم دارد و همچنین در مقایسه با بووی فری می توان نتیجه گیری کرد که رقیق کننده استریدیل برای انجماد اسپرم گاوهای نر سیمنتال دومنظوره نسبت به رقیق کننده بووی فری و دستی مناسب تر است. علاوه براین، نتایج این پژوهش مشخص کرد که رقیق کننده برپایه زرده تخم مرغ برای انجماد اسپرم گاو مناسب تر از رقیق کننده برپایه لسیتین سویا است.

رقیق کننده, انجماد, کیفیت اسپرم, سیمنتال