مهدی علیخانی دادوکلایی - دانش آموخته دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
سعیده نظری نوقابی - استادیار موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
زهرا تیموری کوهسار - دانش آموخته دکتری آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران

تحقیق حاضر به منظور بررسی عامل های موثر اجتماعی و آموزشی بر اثربخشی مهندسین ناظر کلزا از دیدگاه کلزاکاران شرق استان گلستان انجام گرفته است. تحقیق از نوع علی-ارتباطی است و جامعه ی آماری (کشاورزانی که در سال ۱۴۰۰ در زمین کشاورزی خود کلزا کشت نمودند) ۹۵۰ نفر بوده است. نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب و با استفاده از آماره ی کوکران ۲۱۰ نفر به عنوان نمونه آماری گزینش شدند. جهت مطالعه میدانی از پارادایم کمی استفاده شد. ابزار تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن براساس نظر متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تایید و پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ ۹۳/۰ =α ، آلفای ترتیبی ۹۱/۰ =α و تتای ترتیبی۹۰/۰ =θ محاسبه شد. به منظور پردازش داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزارهای SPSSWin۲۱ و Smart PLS استفاده شد. نتایج با استفاده از روش های الگویابی علی ارائه شده و حاکی از آن است، همه افراد مورد مطالعه با اتفاق نظر اثربخشی مشاوره-های فنی مهندسین ناظر کلزا را متوسط و کم تر آن گزارش نمودند. همچنین بر اساس الگویابی معادله ساختاری، بیشترین تاثیر را بر اثربخشی مهندسین ناظر کلزا، متغیر نفوذ اجتماعی کلزاکاران با ضریب مسیر ۴۵۹/۰داشته است و نیز متغیر مشارکت اجتماعی با ضریب مسیر ۱۹۵/۰ و متغیر آموزشی به میزان ۱۸۵/۰، به ترتیب اثرات بعدی را داشتند. شایان ذکر است، ۲/۷۲ درصد از تغییرات مربوط به اثربخشی مهندسین ناظر کلزا در شرق استان گلستان، توسط متغیرهای فوق تبیین می شود.

اثربخشی ناظرین, نفوذ اجتماعی, مشارکت اجتماعی, کلزاکاران