فرزانه ساسان پور - گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
محمد مهدی عباسی - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

عدالت فضایی کاربریها یا به عبارتی دیگر توزیع عادلانه و عاقلانه و متوازن کاربریهای شهری  یکی از مسائل مهم برنامهریزی شهری است. مطالعه حاضر از نظر هدف پژوهشی و از نظر ماهیت تحلیلی است. اطلاعات کتابخانهای این پژوهش از کتب و مقالات گردآوری شده است. برای تحلیل از شاخص سرانه کاربریهای خدماتی بهره گرفته شده که این سرانهها در نرم افزار GIS محاسبه شده است. جامعه آماری پژوهش نیز مناطق هشتگانه شهر قم اند. این پژوهش تلاش کرده عدالت فضایی کاربریهای خدماتی مناطق هشتگانه شهر قم را با تکنیک ORESTE، بر اساس شاخصها، که سرانه کاربریهای خدماتی هستند، تحلیل کند. برای این منظور ابتدا با روش آنتروپیشانون به شاخصها وزن داده شد که بیشترین وزن به کاربری جهانگردی و کمترین وزن به پارک اختصاص یافت. پس از وزن دهی، تکنیک ORESTE انجام شد که منطقه ۷ بیشترین و منطقه ۶ کمترین میزان سرانه را کسب کردند. سپس با ضریب پراکندگی، به صورت دوبهدو، پراکندگی سرانه کاربریهای خدماتی مناطق محاسبه شد که نتایج نشان داد منطقه ۲ و ۸ از بیشترین و منطقه ۵ و ۷ از کمترین پراکنش فضایی کاربریهای خدماتی برخوردارند. همچنین با ضریب همبستگی اسپیرمن رابطه همبستگی بین جمعیت هر منطقه با سرانه کاربریهای خدماتی محاسبه شد که نتیجه رابطه همبستگی منفی را نشان داد؛ بدین معنی که هر چه جمعیت افزایش پیدا کند میزان سرانه کاربریهای خدماتی کاهش پیدا میکند.

سرانه, عدالت فضایی, قم, کاربری های خدماتی, ORESTE