مظفر روستایی - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه
داوود صادق زاده اهری
مقصود حسنپور حسنی
اسماعیل زادحسن
رضا رضایی
رسول اسلامی
غلامرضا عابدی اصل
کاظم سلیمانی
ایراهیم روحی
هوشنگ پاشاپور
امیرقلی سنجری
علی حسامی
کوروش نادر محمودی
رضا حق پرست
مصطفی آقایی
ملک مسعود احمدی
امیر دریایی
فرزاد افشاری
محمد ترابی
محمد علی دهقان
وفا مردوخی

کمبود آب یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده تولید گندم است. به منظور گزینش و معرفی رقم مناسب برای افزایش بهره وری از آب، این رقم جدید در سال زراعی ۱۳۷۶-۱۳۷۵ در قالب خزانه بین المللی گندم های زمستانه و بینابین ترکیه- سیمیت- ایکاردا (Wheat Observation Nursery- Semi Arid= WON-SA) به موسسه تحقیقات کشاورزی دیم ارسال و در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد مطالعه قرار گرفت و به دلیل دارا بودن ویژگی های مناسب زراعی انتخاب شد. نتایج حاصل از اجرای پروژه های آبیاری تکمیلی در ایستگاه های تحقیقاتی مراغه و اردبیل نشان داد که طی ۱۰ سال گذشته میانگین عملکرد دانه تک-آب (Manning/Sdv۱//Dogu۸۸ ۰YC-۰YC-۰YC-۱۲YC-۰YC)، آذر۲ و الوند با یک بار آبیاری در زمان کشت به ترتیب ۳۶۳۶، ۲۷۸۵ و ۲۵۵۶ کیلوگرم در هکتار و با دو بار آبیاری (زمان کشت + مرحله آبستنی) میانگین عملکرد دانه رقم تک- آب و آذر۲ به ترتیب ۴۷۳۷ و ۴۳۴۶ کیلوگرم در هکتار بود. بررسی پایداری عملکرد دانه بر اساس برخی شاخص ها نشان دهنده پایداری عملکرد این رقم است. رقم جدید نسبت به بیماری زنگ زرد، قهوه ای و سیاهک ها واکنش نیمه حساس- نیمه مقاوم داشت. در سال زراعی ۱۳۹۰-۱۳۸۹ رقم تک- آب در استان های کردستان و آذربایجان غربی به ترتیب در سطح سه و هشت هکتار (با سه بار آبیاری) کشت گردید و میانگین عملکرد دانه آن به ترتیب ۵۱۳۳ و ۶۴۷۰ کیلوگرم در هکتار بود. رقم جدید دارای تیپ رشد زمستانه، دانه قرمزسخت، مقاوم به سرما، مقاوم به ورس و نیمه حساس به ریزش دانه، با میانگین ارتفاع بوته ۸۰ سانتی متر، میانگین وزن هزار دانه ۳۶ گرم و متحمل به تنش خشکی بود. رقم تک- آب از کیفیت نانوایی بسیار خوبی برخوردار است. در مجموع به دلیل دارا بودن پتانسیل عملکرد بالا، کیفیت دانه خیلی خوب، مقاومت به سرما، نیمه مقاوم به زنگ زرد و سایر ویژگی های مناسب زراعی دیگر، برای کاشت در شرایط آبیاری تکمیلی در مناطق سرد انتخاب و به نام تک- آب نامگذاری و آزادسازی شد

آبیاری تکمیلی, تک- آب, سردسیر و گندم