فریده کامران قوجه بگلو
عزیز جوانشیر
رئوف سید شریفی - دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
فرهاد فرح وش

به منظور ارزیابی عملکرد دانه، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه چهار رقم جو (Hordeum vulgaris L.) در تاریخ های مختلف کاشت، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۹-۱۳۸۸ در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل چهار رقم جو به نام های لیسیوی، سهند، بهمن و ماکویی و سه تاریخ کاشت شامل اول مهرماه، ۱۵ مهر ماه و ۳۰ مهر ماه بودند. نتایج نشان داد که تاریخ های مختلف کاشت، اثر معنی داری بر عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه ارقام جو داشت. در این بررسی با استفاده از یک مدل خطی پارامترهای مربوط به پر شدن دانه ارزیابی گردید. حداکثر وزن دانه (۰۵۶/۰ میلی گرم) و دوره موثر پر شدن دانه (۵/۲۵ روز) در تاریخ کاشت اول مهر ماه به دست آمد. مقایسه میانگین ها نشان داد که حداکثر وزن دانه (۰۴۹/۰ میلی گرم) و دوره موثر پر شدن دانه (۵/۲۵ روز) به ترتیب به رقم لیسیوی در تاریخ کاشت اول مهر ماه و حداقل آنها (۰۲۸/۰ میلی گرم و ۷/۲۱ روز) به رقم سهند در ۳۰ مهر ماه تعلق داشت. عملکرد دانه به طور معنی داری بوسیله ارقام جو، تاریخ های مختلف کاشت و اثر متقابل رقم × تاریخ کاشت متاثر گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که حداکثر عملکرد دانه به میزان ۲۲۳/۲ تن در هکتار در اول مهر ماه در رقم لیسیوی و کمترین آن به میزان ۴۹۰/۱ تن در هکتار نیز در ۳۰ مهر ماه در رقم سهند برآورد گردید. بنابراین می توان پیشنهاد نمود که به منظور افزایش عملکرد و دوره پر شدن دانه، رقم لیسیوی در اول مهر ماه در شرایط اقلیمی اردبیل به کار برده شود.

تاریخ کاشت, جو, طول پر شدن دانه و عملکرد دانه