محمد شاهوردی - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
محمد زمانیان - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
وحید رهجو - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
علی مقدم - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمود نصرالهی - مربی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
علیرضا چگنی - استادیار، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
مراد چشمه نور - محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
مراد سپهوند - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
طهماسب حسین پور - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
محمد حسن کوشکی - مربی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
امیر محسنی امین - دانشیار، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
عزت اله نباتی - مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
حسین آسترکی - محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

شبدر ایرانی یکی از علوفه های بومی ایران است که تاکنون هیچ رقم زراعی برای آن معرفی نشده است. تحقیق در زمینه معرفی اولین رقم شبدر ایرانی به روش لاین خالص از سال ۱۳۷۹ با جمع آوری ،کاشت و انتخاب تک بوته از میان ۱۴ توده بومی چند چین کشور آغاز شد. در سال ۱۳۸۴ کشت تک بوته های برتر در ردیف در مقایسه با توده بومی هفت چین بروجرد انجام و لاین های برتر طی سالهای ۸۸-۱۳۸۵ در قالب طرح مقایسه عملکرد مقدماتی و نیمه نهایی مورد بررسی قرار گرفتند. در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ با انجام آزمون ارزش زراعی تعداد ۱۴ لاین برتر انتخاب و همراه با شاهد توده بومی هفت چین بروجرد در یک طرح سازگاری در سه منطقه بروجرد، کرج و کرمانشاه مورد مقایسه قرار گرفتند. در سال های زراعی ۹۲- ۱۳۹۱ و ۹۳- ۱۳۹۲ واکنش ژنوتیپ های شبدر ایرانی انتخابی نسبت به زنگ شبدر در دو آزمایش در کرج و بروجرد طی دو سال تحت شرایط آلودگی طبیعی در شرایط مزرعه مورد ارزیابی و نهایتا دو لاین برتر BPC/Borujerd/۸۱-۱۳ و BPC/Borujerd/۸۱-۴ انتخاب شدند. در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ آزمایش تحقیقی–ترویجی مقایسه عملکرد علوفه دو لاین امید بخش شبدر ایرانی در مقایسه با توده محلی در شهرهای بروجرد (دشت سیلاخور) و دشت الشتر به عنوان دو قطب اصلی کشت شبدر استان لرستان اجرا گردید. نتایج نشان داد که لاین BPC/Borujerd/۸۱-۱۳ با میانگین عملکرد علوفه تر و خشک ۷۲/۹۹ و ۱۱/۰۸ تن در هکتار به ترتیب با ۲۳/۶۵ و ۲۱/۷۹ درصد افزایش نسبت به توده بومی هفت چین بروجرد برتر بود. این لاین بالاترین پایداری در بین کل لاین ها را داشته و با وجود یک چین کمتر نسبت به توده بومی عملکرد بالاتری داشت و با نام "عطار" به عنوان رقم جدید شبدر ایرانی معرفی گردید.

عملکرد علوفه, لاین, توده بومی و آزمایشات سازگاری