بررسی زیان رفاهی تورم کالایی در برنامه های چهارم و پنجم توسعه برای استان های منتخب ایران
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 113
This Paper With 36 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQE-18-3_004
تاریخ نمایه سازی: 27 آبان 1402
Abstract:
در تمام برنامههای توسعهی اقتصادی، تامین رفاه اقشار پایین درآمدی مورد تاکید قرار گرفته است و دولت از کل ابزارها و امکانات در اختیار جهت تحقق این مهم استفاده نموده است. با این حال در تحقق رسالت خود موفق نبوده است. بر این اساس قانون هدفمندی یارانهها در آذرماه ۱۳۸۹ به تصویب رسید. افزایش قیمتها در نتیجهی اجرایی شدن قانون مزبور امری بدیهی است اما همراهی نوسانات پی در پی نرخ ارز و تحریمهای اقتصادی طی سالهای بعد از هدفمندی یارانهها مزید بر علت جهت افزایش نرخ تورم و کاهش رفاه خانوارها میباشد. در مطالعهی حاضر، زیان رفاهی تورم کالایی خانوارهای شهری استانهای غرب و شمالغرب کشور طی برنامههای چهارم و پنجم توسعه بررسی میشود. بنابراین، نخست، مقادیر مخارج فرامعیشتی، حداقل معاش و سپس خط فقر با تکیه بر مدل سیستم مخارج خطی و استفاده از روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط محاسبه شدهاند. شاخص تغییرات جبرانی نیز به عنوان معیار زیان رفاهی محاسبه شده است. نتایج محاسبهی خط فقر، بیانگر بالاتر بودن خط فقر کل استانها در سال پایانی برنامهی چهارم توسعه در مقایسه با نخستین سال شروع این برنامه است. به گونهای که، استانهای ایلام و زنجان به ترتیب بیشترین و کمترین رشد خط فقر را داشتهاند. در مقابل، آخرین سال برنامهی پنجم توسعه، نشاندهندهی کاهش فقر تمام استانها نسبت به اولین سال برنامهی مذکور است؛ بیشترین میزان کاهش برای استان ایلام بوده است. اما، خط فقر کاهشیافتهی استانها در پایان برنامهی پنجم، همچنان نسبت به سالهای قبل از اجرایی شدن برنامهی هدفمندی به میزان قابل ملاحظهای بالا میباشد. با توجه به متفاوت بودن ارزش هر واحد درآمد در استانهای مختلف، شاخص متوسط تغییرات جبرانی نسبی در برنامههای چهارم و پنجم توسعه به ترتیب نشاندهندهی بیشترین مقدار کاهش رفاه برای مناطق شهری استانهای همدان و کردستان میباشد. محاسبهی تغییرات جبرانی با توجه به افزایش قیمت به تفکیک گروههای کالایی و با فرض ثبات قیمت سایر کالاها، گویای بیشترین کاهش رفاه برای کالاهای ضروری خوراکیها، آشامیدنی و دخانیات، مسکن و سوخت و بهداشت و درمان برای مناطق شهری استان ایلام در برنامهی چهارم و آذربایجانغربی در برنامهی پنجم توسعه است و کمترین زیان رفاهی را برای گروههای کالایی تفریح و تحصیل و لوازم و اثاثیهی منزل برای کل استانها به ترتیب در برنامههای چهارم و پنجم توسعه نشان میدهد. جهت کنترل زیان رفاهی خانوارها در برنامههای توسعهی آتی، مدیریت مطلوب اقدامات تورمزا و فراهم نمودن تمهیداتی برای تعدیل قدرت خرید در مقابل بروز هر گونه تورم احتمالی توصیه میگردد.
Keywords:
تغییرات جبرانی , سیستم مخارج خطی , خانوار های شهری , استان های غرب و شمال غرب کشور , برنامه-های چهارم و پنجم توسعه
Authors
خالد احمدزاده
استادیار اقتصاد و پژوهشگر پاره وقت پژوهشکده کردستان شناسی، گروه اقتصاد، دانشکده ی علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
شعله نصری
کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده ی علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :