ابراهیم هادیان - دانشیار اقتصاد دانشگاه شیراز
رضا وهام - کارشناس ارشد علوم اقتصادی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز

عکس العمل واحدهای اقتصادی در قبال تغییرات منظم و پایدار یک متغیر، با هزینه­ ی کمتر و اطمینان بیشتر صورت می­ گیرد.  اما زمانی­ که این تغییرات به صورت ناپایدار و نامنظم شکل می­ گیرند، شرایط نامطمئنی را ایجاد می­ کنند که تحت این شرایط تصمیمات اقتصادی با مخاطره و هزینه ی بیشتری همراه خواهند گردید.  از این­ رو شناسایی روند حرکتی متغیرهای اقتصادی چه به منظور کنترل آنها و چه به منظور تعدیل تاثیر آنها بر سایر متغیرهای اقتصادی از اهمیت ویژه­ای برخوردار می ­باشد.  تورم و تاثیر آن بر عملکرد اقتصادی از جمله این موضوعات به شمار می­ رود.  مطالعات تجربی انجام گرفته در دهه ­های اخیر با تفکیک جزء دائمی و منظم تورم از جزء موقتی و ناپایدار آن به نتایج قابل توجهی دست یافته ­اند که بر اساس آن توانسته ­اند راهنمایی­ های لازم برای سیایستگذاران اقتصادی جهت کنترل تورم و همچنین پیش بینی و تعدیل آثار آن بر عملکرد اقتصادی ارائه نماید.  در این مقاله ابتدا با استفاده از روش فیلترینگ کالمن و به کارگیری داده ­های سالیانه بین سال­ های ۱۳۸۴-۱۳۴۰ به تفکیک جزء دائمی و جزء موقت تورم اقدام گردید.  سپس در چارچوب مدل ARDL تاثیر هریک از اجزای تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در دو مقطع کوتاه مدت و بلند مدت مورد بررسی قرار گرفت.  نتایج حاصل از این بررسی نشان می ­دهد که جزء موقتی تورم تنها در کوتاه مدت تقاضا برای سرمایه گذاری را تحت تاثیر منفی قرار می ­دهد.  اما افزایش جزء دائمی تورم تنها در بلند مدت سرمایه گذاری بخش خصوصی را کاهش می ­دهد.  بر این اساس سیاست­ های پولی و مالی که با هدف گذاری تعدیل تورم طراحی می­گردند باید به گونه­ ای اعمال شوند که به همراه کنترل تورم، تاثیر جانبی منفی بر عملکرد اقتصادی از جمله تقاضا برای سرمایه گذاری به جای نگذارند.

اقتصاد ایران, تورم دائمی, تورم و سرمایه گذاری