محدثه رحیمی مفرد - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عای آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
فاطمه یاری - استاد مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
مهین نیکوگفتار ظریف - دانشیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
مریم داداشی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
افسانه آقایی - دانشیار مرکز تحقیقات انتقال خون- موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون

چکیده سابقه و هدف تکثیر و تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی(MSC) در محیط کشت، مستلزم حضور مکمل­های مغذی همانند سرم جنین گاوی(FBS) می­باشد که خطر ابتلا به پریون­ها یا عفونت­های زئوتیک را افزایش می­دهد. لیزات پلاکتی به عنوان یک منبع غنی از فاکتورهای رشد و سیتوکاین­ها می تواند جایگزین­ FBS در محیط کشت سلولی باشد. هدف مطالعه، مقایسه اثر لیزات ­پلاکتی خون بند ­ناف و خون­ محیطی بر تکثیر و تمایز MSCs بود. مواد و روش ها در این مطالعه تجربی، MSCs انسانی از بافت جفت جدا و با روش فلوسیتومتری تایید هویت شدند. ۳ کیسه پلاکتی جمع­آوری و لیزات ­پلاکتی به روش تکرار انجماد/ ذوب تهیه شد. MSCs در محیط­های متفاوت کشت و برای ارزیابی ظرفیت تمایز، در محیط­های تمایز استخوان­سازی و چربی کشت و با رنگ­آمیزی اختصاصی آلیزارین­ رد و Oil Red-O بررسی شدند. میزان TGF-β به روش الایزا ارزیابی شد. تحلیل آماری با استفاده از  ۲۲ SPSS و آزمون One-Way ANOVA انجام شد.   یافته ها میزان تکثیر MSCs در محیط­های حاوی لیزات پلاکتی خون محیطی یا بند ناف تفاوت معناداری با محیط حاوی ۵% FBS نداشت. میزان تکثیر در محیط حاوی CBL و سرم خون بند ­ناف تفاوت معناداری با محیط حاوی۱۰% FBS نداشت و توانایی تمایز MSCs به سلول­های استخوانی و سلول­های چربی در محیط های حاوی CBL یا PBL به خوبی حفظ شده بود. نتیجه گیری لیزات­ پلاکتی می­تواند جایگزین مناسبی برای سرم حیوانی در محیط کشت ­سلول باشد. این عوامل علاوه بر رشد و تکثیر سلول های مزانشیمی، توانایی تمایز به استئوسیت و آدیپوسیت را در محیط­های حاوی این عوامل به خوبی حفظ می­نماید.

Key words: Platelets, Umbilical Cord Blood, Mesenchymal Stem Cells, کلمات کلیدی: پلاکت ها, خون بند ناف, مزانشیمال استم سل