شاپور ظریفیان - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
حسین کوهستانی - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
شمسی بهشتی نهند - دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، دانشگاه تبریز
الهام شجاع الدینی - کارشناسی ارشد ترویج کشاورزی پایدار، دانشگاه تبریز

شهرستان رابر در استان کرمان با ۴۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت گردو ازجمله مهم ترین قطب های تولید گردو در کشور است. برگزاری کلاس های آموزشی ترویجی مبتنی بر نیازهای آموزشی می تواند در ارتقای دانش و مهارت گردو کاران و استفاده از روش های نوین افزایش تولید و درآمد نقش موثری ایفا کند. هدف اصلی تحقیق، تعیین نیازهای آموزشی گردو کاران شهرستان رابر بود. جامعه آماری تحقیق گردو کاران (N=۱۲۰۰) و کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان رابر (N= ۱۵) بودند. برای جامعه کارشناسان از زوش سرشماری و برای کشاورزان از روش نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب استفاده شد و حجم نمونه ۱۲۵ نفر تعیین شد. این تحقیق توصیفی به روش میدانی انجام شد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. روایی پرسشنامه با نظر استادان دانشگاه تبریز و کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان که در رابطه با گردو کاری فعالیت داشتند، تائید شد. پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بین ۷۲/۰ تا ۹۶/۰ برای بخش های مختلف پرسشنامه در حد قابل قبول بود. نیازهای آموزشی از دیدگاه کشاورزان و کارشناسان با توجه به مدل های نیازسنجی بوریچ و کوادرانت برآورد شد. یافته های تحقیق با استفاده از مدل کوادرانت نشان داد که ۱۰ نیاز آموزشی در ربع اول (اهمیت زیاد، مهارت کم) قرار گرفتند، ازجمله این نیازهای آموزشی می توان به احداث باغ با روش و سامانه مناسب، بهره گیری از رقم های اصلاح شده مناسب گردو، آشنایی با روش های پیوند گردو، خرید نهال گردو از محل مناسب و معتبر، مراقبت از گردو در مقابل آفتاب سوختگی، آشنایی با راه کارهای مناسب فروش محصول، کاشت نهال سالم، شخم زدن مناسب و تاثیر آن در افزایش تولید، رعایت عمق و قطر مناسب چاله کاشت نهال گردو و رعایت فاصله مناسب کاشت نهال گردو اشاره کرد.

آموزش ترویجی, گردو, مدل نیازسنجی بوریچ, مدل کوآدرانت, نیازسنجی