مجید هوشنگی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

مجموعه­ی کتاب­هایی که در دهه­های اخیر در حوزه­ی اجتماعیات در ادبیات تالیف و چاپ شده، می­تواند بر گرایش پژوهشگران هر دو حوزه­ی ادبیات و جامعه­شناسی بر پژوهش­های میان رشته­ای دلالت داشته و آن را مرکزیتی بر نگرش­های نو و پیشرو دانست. لذا مخاطب در مواجهه با این آثار، مترصد مشاهده و کشف روش­ها، نظریات و داده­های به روز و پیشتاز است که به نتایجی دیگرگونه در حوزه­ی ادبیات و جامعه­شناسی ختم شود. در این میان، کتاب اجتماعیات در ادبیات اثر علی محمد سجادی به عنوان یکی از پژوهش­های دوره­ی میانی در این حوزه، بیش از آنکه متاثر از مبانی تحلیلی و روشمندی باشد، در موقعیت استیلای مولف بر متن، محل ارجاع برخی پژوهش­های دانشگاهی شده است.این مقاله سعی داردبا روشی توصیفی تحلیل، مبانی فصل­بندی، زیر عنوان­ها، روش منطقی در ارائه محتوا وساختار منطقی در تدوین اثر را مورد بررسی قرار دهد.نتایج حاصل از این بررسی خواهد گفت که این اثر، به واسطه­ی نگاه سنتی به موضوعی نو و فقدان بهره­مندی از نظریه­ی معیار و بالتبع روش تحقیق علمی در جمع­آوری، دسته بندی و نتیجه­گیری از داده­ها،اساسا نمی­تواند محل اعتبار در این­گونه پژوهش­ها بوده و بیش از هر چیز به یک متن تعلیمی با رویکردی اسنادی مبدل شده است.