مهدی بنی طالبی دهکردی - دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
گیلاندخت ثابت
اعظم بنی طالبی

چکیده سابقه و هدف استفاده از خون و فرآورده های خونی یکی از نیازهای مهم بخش بالینی می باشد و از آن جا که احتمال انتقال عفونت به دنبال تزریق خون وجود دارد ، خون گیری باید فقط از اهدا کنندگان انتخاب شده بر اساس معیارهای بین المللی صورت گیرد. یکی از اولویت های سازمان های متعبر انتقال خون در سراسر دنیا و کشور ما جهت تهیه خون سالم ، اصلاح روش های پذیرش اهدا کننده می باشد. به نظر می رسد در حال حاضر روش های اخیر فقط در زمان عادی و شرایط غیر بحرانی کاربرد دارد و در شرایط بحران، مثل هجوم اهداکننده خون بعد از وقوع زلزله شهرستان بم برای اهدای خون، استفاده از این روش ها عملا امکان پذیر نمی باشد. این پژوهش برای جواب به این سوال که آیا در چنین شرایطی سلامت خون به خطر می افتد یا خیر انجام گردید. مواد و روش ها مطالعه انجام شده از نوع مقطعی مقایسه ای بود. در این تحقیق۴۱۸۸واحد خون شامل ۲۰۹۴ واحد، خون هایی که بلافاصله بعد از زلزله بم در روزهای ۰۵/۱۰/۱۳۸۲ و ۰۶/۱۰/۱۳۸۲ در پایگاه های انتقال خون و بیمارستان های استان چهار محال و بختیاری با هدف خون رسانی به آسیب دیدگان زلزله بم اهدا گردیدند به عنوان گروه مورد و ۲۰۹۴ واحد شامل خون هایی که از تاریخ ۲۹/۰۶/۱۳۸۲ تا روز قبل از بحران یعنی ۰۴/۱۰/۱۳۸۲ در پایگاه های انتقال خون استان طبق روش های کلاسیک اهدای خون جمع آوری گردیده بودند به عنوان گروه شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت. روی کلیه خون های شاهد و مورد آزمایش های الیزا مربوط به ویروس های هپاتیت B، هپاتیت C و ایدز صورت پذیرفت. در صورت مثبت بودن هر یک از آزمایش های گفته شده، آزمایش الیزای بار دوم انجام شد و در صورت مثبت بودن الیزای بار دوم روی این نمونه ها آزمایش های تاییدی (Confirmatory Test) وسترن بلات و RIBA انجام گردید. کلیه مراحل آزمایش ها روی گروه شاهد و گروه مورد به طور یکسان انجام پذیرفت. یافته ها بررسی نتایج نشان می دهد که بین گروه شاهد و مورد با استفاده از آزمون دو جمله ای (Binomial) تفاوت معنی داری در سطح ۵% اطمینان در میزان بروز هپاتیت B و هپاتیت C، قبل و بعد از بحران وجود دارد. (۰۰۱/۰p<) ولی در میزان بروز HIV بین گروه شاهد و مورد تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. نتیجه گیری بالا بودن نسبت موارد مثبت سرولوژیک در گروه مورد نسبت به گروه شاهد (میزان معنی داری۸۲/۰ در مورد هپاتیتB و ۰۰۱/۰ در مورد هپاتیتC) نمایان گر این است که خطر انتقال عفونت های ویروسی به دنبال تزریق خون های جمع آوری شده بعد از شرایط بحران نسبت به غیر بحران بیشتر است و برای کاهش این خطر پیشنهاد می گردد خون گیری و اهدای خون درشرایط بحران با اعمال مکانیسم های کنترلی مدیریت گردد.

Disasters, HBV, HIV, بلایا, HBV, HIV