رضا یعقوبی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
کریم شمس اسنجان - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون و ا نکولوژی علوم پزشکی تبریز
غریب کریمی - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
مریم زادسر - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون تهران ایران

چکیده سابقه و هدف نحوه نگهداری فرآورده­های پلاکتی بر روی اثر بخشی فرآورده پلاکتی تزریقی تاثیری به سزا دارد. نحوه نگهداری فرآورده پلاکت در مراکز انتقال خون مطابق دستورالعمل­های سازمان می­باشد ولی اطلاع روشنی از وضعیت نگهداری آن در مراکز درمانی و میزانPSL ( platelet storage lesion) ناشی از آن در دست نیست. لذا در این تحقیق قصد داریم تا این مهم را تا روز پنجم نگهداری در شرایط پایگاه و مرکز درمانی بررسی و مقایسه نمائیم. مواد و روش ها در این مطالعه توصیفی، ۳۰ فرآورده پلاکتی به صورت تصادفی طی ۳ ماه از اردیبهشت تا مرداد ۱۳۹۴ انتخاب و در شرایط نگهداری پایگاه و مرکز درمانی قرار گرفتند. آزمایش های شمارش پلاکتی و گلبول­های سفید، MPV، pH، آلودگی باکتریایی، بیان گلیکوپروتئین­های CD۶۲P و CD۶۳ در روزهای ۱، ۳، ۵ انجام گردید. نتایج ابتدا با روش کولوگروف اسمیرنوف و سپس با استفاده از روش های آماری paired t-test و t-test مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها فرآورده­های پلاکتی پایگاه در روز اول تولید، با استانداردهای ملی مطابق بودند. لیکن طی نگهداری کاهش معناداری در شمارش پلاکتی، لکوسیتی و  pHو افزایش معنا­داری درMPV و بیان مارکرهای CD۶۲P و CD۶۳ در هردو مرکز دیده شد(۰۰۱/۰p<). تفاوت بین مرکز درمانی و مرکز انتقال خون معنادار نبود. نتیجه گیری مطالعه حاضر نشان داد کیفیت فرآورده­های پلاکتی تولیدی تا روز سوم در محدوده استاندارد قرار داشت، لیکن در روز پنجم، از لحاظ شمارش پلاکتی در محدوده پائین­تر از استاندارد قرار گرفت. تفاوت معنا­داری بین کیفیت فرآورده­های پلاکتی پایگاه و مرکز درمانی یافت نشد.

Key words: Platelet Transfusion, Quality Control, Blood Platelets, Platelet Count, کلمات کلیدی: تزریق پلاکت, کنترل کیفی, پلاکت های خون, شمارش پلاکت