رضا شیری - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
فاطمه یاری - دانشیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
ناصر امیری زاده - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
احمد قره باغیان - دانشیار دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مرکز تحقیقات بیماری های مادرزادی خونی کودکان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
مینو احمدی نژاد - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
محمدرضا طباطبایی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون

چکید ه   سابقه و هدف   زمان نگهداری فرآورده کنسانتره پلاکتی به ۵-۳ روز محدود می شود. یکی ازعلل آن، پدیده آسیب های زمان ذخیره( storage lesion )، آسیب به سلول های پلاکتی و نهایتا آپوپتوز است که در طول مدت نگهداری در این سلول ها القا می شود. مطالعه ها نشان داده است که آپوپتوز در بعضی سلول های بدون هسته و از جمله پلاکت ها نیز رخ می دهد. در این مطالعه، به کارگیری مهارگرآنزیم کاسپاز۳ در زمان ذخیره پلاکت کنسانتره در دستیابی به پلاکتی با طول عمر بیشتر مورد ارزیابی قرار گرفت .   مواد و روش ها   مطالعه انجام شده از نوع بنیادی کاربردی بود. بعد از تهیه و آماده کردن نمونه های پلاکتی، پپتید مهارگر کاسپاز۳ به کیسه های کنسانتره پلاکتی تزریق شد. این کیسه ها به همراه کیسه های کنترل که فاقد مهارگر بودند، به مدت ۷ روز در شیکر انکوباتور ۲۲ درجه سانتی گراد نگهداری شدند. در طول مدت نگهداری از کیسه های اصلی و کنترل نمونه برداری شده، فعالیت کاسپازی وبقای پلاکت ها در آن ها ارزیابی شد.   یافته ها   در پلاکت های دریافت کننده پپتید مهارگر، کاهش معنادار فعالیت کاسپازی در مقایسه با گروه کنترل ملاحظه شد (۰۵/ ۰ p< ) . از طرفی مطالعه نشان داد در حالی که میزان بقای سلول های پلاکتی در طول مدت نگهداری آن ها با گذشت زمان کاهش می یابد، کیسه های دریافت کننده پپتید مهارگر کاسپاز نسبت به کیسه های کنترل که فاقد داروی مهارگر بودند، به طور معناداری میزان بقای بالاتری را نشان دادند( ۰۵ /۰ p< ).   نتیجه گیری   تزریق پپتید مهارگر کاسپاز ۳ در زمان مناسب از ذخیره پلاکتی و در دوز مناسب می تواند باعث کاهش فرآیند آپوپتوز و افزایش بقا در پلاکت های ذخیره شده به مدت ۷ روز شود.

Key words: Platelets, Caspase ۳, Caspase Inhibitors, کلمات کلیدی : پلاکت ها, کاسپاز ۳, مهارگرهای کاسپاز