مرضیه اطهاری نیک عزم - استادیار زبان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

غذا به عنوان یک شیوه ارتباطی میان افراد مختلف جامعه میتواند تجربهای فردی را به تجربه جمعی تبدیل کند. این مقاله قصد دارد کارکرد اجتماعی غذا در جامعه ایران را در چهارچوب نشانه-معناشناسی اجتماعی بررسی کند. پیکره مورد مطالعه غذای نذری میباشد که ارزشها و باورهای خاصی را برای هر فرد شیعه ایرانی تداعی میکند. علت انتخاب غذای نذری آن است که دارای ارزشهای متعالی است و نه تنها مانند غذاهای غیرآیینی پیونددهنده میان افراد اجتماع است، بلکه دارای وجاهتی مذهبی است و نقش از پیش تعیینشده ای را ایفا مینماید؛ تنها مسئله لذت بردن از غذا نیست، بلکه آرزوی رسیدن به چیزی، یا برآورده شدن حاجتی در آن مستتر میباشد. این مقاله نشان میدهد که اولا غذای نذری ارزش مذهبی دارد، ثانیا در ضمن برهمزدن لایههای قدرت خود موجب شکلگیری لایههای تازهای از قدرت میگردد و لذت از طریق حواس را به شناخت پیوند میدهد و در نهایت، نظام بینانشانهای بهوجود میآورد.

غذای نذری, نشانه شناسی اجتماعی, باور, ارزش, قدرت, بعد مذهبی, زبان شناسی اجتماعی