بهمن سهرابی - گروه مدیریت اطلاعات، دانشکده علوم اطلاعات و آگاهی، دانشگاه جامع علوم انتظامی امین، تهران، ایران
وحیدالدین جهانیان - گروه کشف جرائم، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه جامع علوم انتظامی امین، تهران، ایران
باقر حسین آبادی - گروه کشف جرائم، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه جامع علوم انتظامی امین، تهران، ایران

قاچاق معضلی است که در بستری از نارسایی های اقتصادی، سیاسی و... رواج یافته و تبعات منفی برای اقتصاد کشور در پی دارد. لذا تحقیق در این زمینه ضروری بوده و پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های فرماندهی مرزبانی در مبارزه با قاچاق کالا در استان های غربی کشور انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت با استفاده از روش آمیخته انجام شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، صاحب نظران مرزبانی و در بخش کمی فرماندهان و جانشینان مرزبانی در سطوح هنگ ها و گروهان های مرزی هستند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. روایی محتوایی پرسشنامه ها به تایید خبرگان رسید. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، ۸۹۵/۰ به دست آمد. در تحلیل داده ها در روش کیفی، از فرایند کدگذاری باز و محوری و در روش کمی از طریق نرم افزار SPSS، نسبت به شناسایی و اولویت بندی چالش ها اقدام گردید. یافته های تحقیق در بخش کیفی حاکی از آن است «ضعف قوانین»، «سیاست های غلط اقتصادی» و «عدم اشتغال زایی در مناطق مرزی» از علل بروز جرم قاچاق در استان های غربی بوده و در روش کمی نیز در سطح اطمینان بالای ۹۵% میزان اهمیت برخی از متغیرها نسبت به متغیرهای دیگر تایید گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که «نبود وحدت رویه بین نهادهای ذی ربط در مقابله با قاچاق» موثرترین چالش برون سازمانی، «کیفیت پایین و معدود تجهیزات در یگان های مرزی» موثرترین چالش درون سازمانی و «فشار اقتصادی در استان های محروم مرزی» موثرترین چالش محیطی فرماندهی مرزبانی در مبارزه با قاچاق کالا در استان های غربی کشور را رقم می زنند.

چالش, فرماندهی مرزبانی, قاچاق کالا, استان های غربی کشور