هادی ranjbar h - department of medical-surgical, faculty of nursing amp;amp; midwifery, kerman university of medical sciences, kerman, iran
صدیقه jafari s - department of medical-surgical, faculty of nursing amp;amp; midwifery, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
فرهاد kamrani f - department of medical-surgical, faculty of nursing amp;amp; midwifery, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
حمید alavi majd h - department of statistics, faculty of para-medicine, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
فریده yaghmayee f - department of health, faculty of nursing amp;amp; midwifery, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
مایده nasr esfahani m - faculty of nursing amp;amp; para-medicine, jahrom university of medical sciences, jahrom, iran

اهداف: کلونیزاسیون دستگاه تنفسی-گوارشی و آسپیراسیون ترشحات آلوده به دستگاه تنفسی تحتانی دو فرآیند مهم در بیماری­زایی عفونی مرتبط با تهویه مصنوعی هستند. هدف این مطالعه، تعیین تاثیر دهان­شویه کلرهگزیدین گلوکونات ۲/۰% در پیشگیری از بروز پنومونی مرتبط با تهویه مصنوعی دیررس و اثر متقابل آن با شدت بیماری بود. روش­ها: در این کارآزمایی بالینی، ۸۰ بیمار تازه بستری­شده در بخش مراقبت ویژه عمومی بیمارستان لقمان حکیم به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و به­صورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. گروه مداخله دو بار در روز دهان­شویه کلرهگزیدین و گروه کنترل دوبار در روز دهانشویه با سرم نمکی دریافت کردند. پنومونی به­وسیله نسخه تعدیل­شده معیار بالینی پنومونی تشخیص داده شد. از آزمون­های مجذور کای، دقیق فیشر و تی زوجی برای تجزیه و تحلیل داده­ها استفاده شد. یافته ها: ۲۵/۱۶% کل بیماران به پنومونی دیررس مبتلا شدند (به­ترتیب ۵ و ۲۵% در گروه های مداخله و کنترل). آزمون دقیق فیشر اختلاف معنی داری بین دو گروه از نظر ابتلا به پنومونی دیررس نشان داد (۰۵/۰>p). میانگین نمره شدت بیماری در گروه کلرهگزیدین ۴۱/۲۶ و در گروه سرم نمکی ۹۵/۲۳ بود که از نظر آماری اختلاف معنی­داری داشتند (۰۰۱/۰>p). بیماران با شدت بیماری بالاتر در گروه کلرهگزیدین به پنومونی مبتلا نشدند. نتیجه گیری: پاکسازی انتخابی دستگاه گوارش با دهان­شویه دو بار در روز محلول کلرهگزیدین در پیشگیری از پنومونی تفاوتی با سرم نمکی ندارد، اما می تواند سبب کاهش بروز پنومونی دیررس شود و در بیماران با وضعیت جسمانی بدتر موثر است.