ناصر ناصری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمدحسین محمودی قرائی - عضو هیات علمی گروه زمین شناسی دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
صالح اشرفی - عضو هیات علمی گروه فیزیک هسته ای، دانشکده فیزیک، دانشگاه تبریز
محمدتقی بحرینی طوسی - عضو هیات علمی گروه فیزیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشه

استفاده از مواد معدنی که حاوی مقادیر بالایی از رادیونوکلئیدهای پرتوزا هستند باعث پرتوگیری بشربصورت طبیعی از زمین می شود. میزان غلظت این رادیونوکلئیدها و متعاقب آن پرتوزایی ایجاد شده بهنوع و خواستگاه ماده معدنی بستگی دارد. بوکسیت به عنوان ماده معدنی خام تولید آلومینیوم می تواند حاوی مقادیر نسبتاً بالایی از این رادیونوکلئیدها باشد. همچنین باطله فرآیند استحصال بوکسیت(گل قرمز) می تواند مقادیر بالاتری از این رادیونوکلئیدها را داشته باشد. برای کاهش نقش باطله ای آن و همچنین به خاطر دارا بودن مقادیر بالای اکسیدهای آهن، از گل قرمز در صنایع سیمان و آجرسازیاستفاده می شود. به لحاظ بالا بودن سطح پرتوزایی گل قرمز، باید قبل از استفاده در صنایع، سطح پرتوزایی آن از لحاظ شاخص ها و استانداردهای مربوطه مورد ارزیابی قرار بگیرد. از این رو در این مطالعهپرتوزایی نمونه های بوکسیتی و گل قرمز معدن بوکسیت جاجرم که بزرگترین ذخیره بوکسیت ایران است و سالانه حدود ١ میلیون تن گل قرمز تولید میکند را از نقطه نظر شاخص های زیست محیطی مورد بررسی قرار داده ایم

بوکسیت، گل قرمز، جاجرم، پرتوزایی، مصالح ساختمانی