فروغ محمدی - .دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه ایران
نسرین چوبکار - دانشیار شیلات و آبزیان، دانشکده کشاورزی، گروه شیلات، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
زهرا مرادی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثرات سطوح مختلف خوراکی پودر بذر آویشن شیرازی (Zataria multiflora) بر فراسنجه های خونی، بیوشیمیایی و ایمنی زایی در جوجه های یک روزه گوشتی و محلی در یک طرح کاملا تصادفی با ۴ تیمار شامل گروه های کنترل و مقادیر ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰  میلی گرم در کیلوگرم پودر آویشن در جیره  به مدت ۴۲ روز انجام شد. در پایان دوره کلیه حیوانات آسان کشی شده و نمونه های خون از ورید بالی اخذ گردید.  پس از آماده سازی، فراسنجه هایی مانند پروتئین تام، آلبومین، گلوبولین، تری گلسیرید، کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی زیاد(HDL)، لیپوپروتئین با چگالی اندک (LDL) و همچنین فعالیت آنزیم های کبدی شامل آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز(ALT)، گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT) اندازه گیری شد. تعداد لنفوسیت و هتروفیل نیز مورد شمارش قرار گرفت. همچنین مقادیر ایمنوگلوبولین های سرمی نیز اندازه گیری شد. نتایج حاصله حاکی از این بود که فراسنجه های بیوشیمیایی، خونی و مقادیر ایمونوگلوبولین ها  در هر دو نژاد دست خوش تغییرات معنی داری در مقایسه با گروه شاهد شدند. همچنین اختلاف معنی دار وابسته به نژاد در فاکتورهای مذکور ثبت شد. به طوری که مقادیر پایه (گروه شاهد) کلسترول، تریگلسرید، LDL، تعداد هتروفیل و لنفوسیت، فعالیت آنزیم ALT و مقادیر IgM در دو نژاد با یکدیگر متفاوت بود. مطمعنا، پودر بذر آویشن اثرات مطلوبی را بر روی فراسنجه های بیوشیمایی و خونی در هر دو نژاد داشته است، اما مقادیر ایمونوگلوبولین ها به طور کلی تغییر چندانی نداشتند و به نظر می رسد که باید مقادیر بیشتری از پودر گیاهی استفاده شود تا پاسخ ایمنی در جوجه ها ایجاد شود.

آویشن شیرازی, ایمونوگلوبولین, جوجه محلی, جوجه گوشتی, فراسنجه های خونی و بیوشیمیایی