مینا مبرهن - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرتضی زنده دل - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
بیتا وزیر - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
احمد اصغری - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تعدیل اشتها مجموعه­ای از مکانیسم های پیچیده فیزیولوژیک است که نواحی مختلف دستگاه عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می­دهد. گلوتامات و هیستامین نقش مهمی در کنترل مرکزی اخذ غذا در پرندگان دارند و اخذ غذا در پرندگان را کاهش می­دهند. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات سینرژیستی سیستم های گلوتاماترژیک و هیستامینرژیک مرکزی بر رفتار تغذیه ای در جوجه های نوزاد صورت گرفته است. تعداد ۳۶ جوجه بطور تصادفی در سه گروه آزمایشی تقسیم شدند. هر آزمایش شامل یک گروه کنترل و ۳ گروه تیمار بود (۱۲ جوجه در هر گروه). در تمام آزمایشات، پرندگان پس از ۳ ساعت محرومیت از غذ ‎ با تزریق داخل مغزی-بطنی ‎محلول رقیق کننده یا محلول دارویی را دریافت کردند. سپس به پرندگان اجازه دسترسی بدون محدودیت به غذا و آب داده شد. مصرف غذا (گرم) بر اساس درصد وزن بدن (%BW) اندازه گیری شد. در آزمایش اول، گلوتامات (۷۵ نانومول) ، هیستامین (۷۵ نانومول) و هیستامین + گلوتامات تزریق شد. در آزمایش دوم، کلرفنیرامین (آنتاگونیست گیرنده H۱، ۳۰۰ نانومول) ،  MK-۸۰۱(آنتاگونیست گیرنده NMDA گلوتامات، ۱۵ نانومول) و کلرفنیرامین + MK-۸۰۱ تزریق شد. در آزمایش سوم، MK-۸۰۱، α-FMH (مهارکننده سنتز هیستامین، ۲۵۰ نانومول) و α-FMH + MK-۸۰۱ تزریق شد. نتایج نشان داد، تزریق هیستامین با دوز ۷۵ (دوز تحت اثر) و گلوتامات با دوز ۷۵ (دوز تحت اثر) اثری بر اخذ غذا نداشت (۰۵/۰ < p). اما تزریق هم زمان گلوتامات و هیستامین موجب کاهش اخذ غذا شد (۰۵/۰ >p). تزریق کلرفنیرامین با دوز ۳۰۰ و MK-۸۰۱ با دوز ۱۵ اثری بر اخذ غذا نداشت (۰۵/۰p). تزریق α-FMH با دوز ۲۵۰ و MK-۸۰۱ با دوز ۱۵ اثری بر اخذ غذا نداشت (۰۵/۰ p). با توجه به نتایج، احتمالا یک اثر سینرژیستی بین سیستم های هیستامینرژیک و گلوتاماترژیک در کنترل اخذ غذای جوجه های نوزاد وجود دارد.

اخذ غذا, هیستامین, گلوتامات, جوجه