کیوان جمشیدی
تقی الطریحی
ایرج سهرابی حقدوست

این مطالعه به منظور تعیین اثرات نوروتوکسیک دزهای مختلف آکریل آمید (۰.۵و ۵ ،۵۰، ۱۰۰ و۵۰۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن درروز * ۱۱ روز تزریق داخل صفاتی) بر هسته ها و نواحی مختلف تالاموس در رت به مرحله اجرا درآمده است. بدین منظور در CNS، رنگ آمیزی نقره به روش دی المس (Olmos amino- cupric silver stain de) بکار گرفته شد تا خصوصیات فضایی دژنرسانس آکسونی و پایانه ای در تالاموس قابل تشخیص و مشاهده باشد. به لین منظور تعداد ۵۵ رت نر و بالغ (سویه ویستار و وزن تقریبی ۲۵۰ گرم) انتخاب و به صورت تصادفی در ۵ گروه تیمار، هریک شامل ۱۰ رت(E,D,C,B,A) و یک گروه کنترل F شامل ۵ رت تقسیم بتدی شدند. گروه های تیمار به ترتیب دزهای ۰.۵ و ۵ ،۵۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ میلی گرم / کیلوگرم وزن بدن در روز*۱۱ روز (I.P) قرار گرفتند.به رتهای گروه کنترل روزانه ۳ میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن در روز به مدت ۱۱ روز محلول ۰.۹% سالین به صورت I.P تزریق می شد.اندازه گیری وزنهای بدن ، نحوه راه رفتن (Gait Scor) و فاصله پاهای عقب در هنگام فرود آمدن به عنوان معیارهایی برای ارزیابی پیشرفت نوروتوکسیسیتی بکار گرفته شدند. هر حیوان هر روز پیش از انجام تزریقات وزن کشی می شد. در ارزیابی gs ، مشاهده نحوه حرکت آزادانه در محوطه باز ( شامل آتاکسی ، لنگش و دور نگه داشتن پاهای عقب)و فاصله پاهای عقب در هنگام فرود آمدن ، ۴ بار در طول مطالعه ( روزهای ۳ و۵ ،۸، ۱۱ ) به عنوان معیار های تشخیصی بکار گرفته و از ۱تا۴ طبقه بندی شد. پس از ۱۱ روز تزریقات ، ۲ رت از هر گروه برای مطالعه میکروسکوپ نوری (رنگ آمیزی نقره ای به روش دی المس)، به صورت تصادفی انتخاب ، تشریح و نمونه های مناسب از مخ برداشته شد.در نتایج بدست آمده تغییرات نورولوژیک رفتاری قابل ملاحظه ای در رتهای گروه A و B و F مشاهده نشد در حالیکه نوروتوکسیسیتی شدید در رتهای گروه C مشاهده شد. رتهای گروه D وE ظرف ۲-۱ ساعت پس از تزریق به دلیل توکسمی شدید تلف شده و از مطالعه خارج شدند.در مطالعات هیستوپاتولوژیک بر اساس روش دی المس ، اکسون ها و زوائد آرژیروفیلیک در مقاطع بافتی بدست امده از CNS رتهای گروه A و B و F مشاهده نشد، در حالیکه تغییرات آرژیروفیلیک متوسط تا شدیدی در هسته ها و نواحی مختلف مقاطع بافتی بدست آمده از CNS رتهای گروه C مشاهده شد.

آکریل آمید, نوروپاتی, نوروتوکسیسیتی, رنگ آمیزی نقره ای