میلاد محمدی،مجیدغلامی آهنگران،عزت اله فتحی هفشجانی . - .

بیماری برونشیت عفونی یکی از بیماری­های مهم عفونی در صنعت طیوراست. ویروس برونشیت عفونی دارای سروتیپ­های متعدد است که ایمنی علیه هر یک از سروتیپ­ها اختصاصی است. حفاظت علیه هر سروتیپ با واکسیناسیون علیه همان سروتیپ قابل انتظار است. در ایران، سروتیپ­های ماساچوست و ۹۱/۴ شایع هستند و واکسن­های تجاری مختلف علیه این سروتیپ­ها استفاده می­شود. با توجه به عدم وجود تداخل بین سویه­های مختلف از سروتیپ­های مختلف ویروس برونشیت عفونی به­نظر می­رسد استفاده از واکسن­های مختلف برونشیت عفونی به­طور هم­زمان و یا با فاصله اندک از یکدیگر برای افزایش دامنه حفاظت می­تواند موثر باشد. لذا در این مطالعه واکنش بعد از واکسیناسیون به­دنبال استفاده هم­زمان از دو سروتیپ مجزا با روش­ پاتولوژی بررسی شد. به­همین منظور در فارم­های تجاری از واکسن ۱۲۰H و ۹۱/۴ به شکل مجزا و توام استفاده شد. به­دنبال اجرای برنامه­های مختلف واکسیناسیون، ضایعات پاتولوژی در نای پرندگان بررسی و مقایسه شد. نتایج نشان داد استفاده توام از واکسن ۱۲۰H و ۹۱/۴ می­تواند باعث القای  جراحات بافتی در نای بیش از واکسن­های منفرد شود. با توجه به بروز واکنش­های واکسیناسیون بیشتر به­دنبال استفاده توام از واکسن H۱۲۰ و ۹۱/۴، توصیه می­شود در موارد واکسیناسیون علیه برونشیت عفونی حتی­الامکان از واکسن­های متعلق به سروتیپ­های مختلف با فاصله زمانی استفاده شود و نسبت به مصرف توام آن­ها خودداری گردد.

برونشیت عفونی, جوجه گوشتی, واکسن, آسیب شناسی