مهناز فتح الهی - کارشناسی ارشد پترولوژی از پژوهشکده سازمان زمین شناسی
محمدهاشم امامی - دانشیار پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
منیره خیرخواه - عضو هیئت علمی سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور
لیلا عبادی - مدرس دانشگاه آزاداهر

گنبدهای مورد مطالعه در منطقه سبلان که دارای ترکیب اسیدی تا حد واسط می باشند به صورت تجمع زبانه های متوالی و مجزای توده های گدازه بر روی یکدیگر و یا به صورت انفجارات برون زاد رشد کرده اند به همین دلیل در زمره گنبده ای برون زاد(Exogenous dome)طبقه بندی می شوند. با فرو ریزش کالدرا بر روی بخش فوقانی ماگمای مرکب(ماگمای بازیک زیرین وماگمای اسیدی بالایی حاصل ازذوب بخشی پوسته) فعالیت های آتشفشانی اسیدی تا حدو اسط به صورت فورانها ی نقطه ای و شکافی با پراکنگی های اغلب جهت یافته توسط ساختارهای کمانی و خطی ایجاد شده در کالدرا وگاه با توزیع تصادفی این محل های خروج گدازه بالافاصله پس از فرو نشست کالدرا شروع شده ودر فاصله ی زمانی بعد از آن نیز ادامه می یابد این فرایندها سبب ایجاد گنبدهای خروجی متشکل از گدازههای گرانرو شده است.با توجه به داده های زمین شیمی بهترین محیط زمین ساختی برای این توده ها محیط پس از کوهزایی است.تبلور بخشی عامل منحصر بفرد در ایجاد سنگهای این گنبده ها نبوده و پدیده های هضم و آغشتگی پوسته ای نیز در تشکیل آنها دخیل بوده است.

گنبدهای برونزاد-سنگ شناسی-ژئودینامیک- ریولیت-داسیت-سبلان