چکیده امروزه، تقاضا برای منابع ارزان و جایگزین منابع پروتئین حیوانی جهت استفاده در تولید مواد غذایی با ارزش افزوده افزایش یافته است. لذا بسیاری از محققین به تولید منابع پروتئین گیاهی روی آورده اند. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر امکان سنجی تولید کنسانتره پروتئینی پنبه دانه از کنجاله آن جهت مصرف انسان است. سه روش مختلف، روش استخراج با ان– بوتانول : اسید، مخلوط حلال ها (آب : استن : هگزان) و اتانول – فراغشایی، جهت تولید کنسانتره پروتئین پنبه دانه مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای مورد نظر (به درصد) عبارت بودند از: ازت، حلالیت ازت، محتوی روغن، فیبر خام، گوسیپول کل و گوسیپول آزاد. آنالیز آماری در قالب ۳ طرح آماری جداگانه و با استفاده از طرح بلوک های کاملا تصادفی و بررسی در سطح معنی دار بودن در یک درصد (۰۱/۰ = α) انجام پذیرفت. پس از مقایسه داده های حاصل با مقادیر استاندارد جهانی نتایج ذیل بدست آمد: روش های استخراج با ان – بوتانول : اسید (۹ مرتبه شستشو با اسید کلریدریک)، استفاده از مخلوط حلال ها (نسبت ۳۰ : ۶۷ : ۳ به همراه استخراج کلاسیک) و روش اتانول – فراغشایی (استخراج قلیایی با فراغشایی Cut off: ۲۰۰۰۰ molecular weight) مطلوب بودند. که روش تولیدی آخر به عنوان مطلوب ترین روش جهت تولید کنسانتره پروتئین پنبه دانه معرفی گردید.

Cottonseed, Cottonseed meal, Protein concentrate, Extraction methods and World standard, کلید واژگان: پنبه دانه, کنجاله پنبه دانه, کنسانتره پروتئین پنبه دانه, روش های استخراج و استاندارد جهانی