Rasoul Niknam - Department of Food Science and Technology, Campus of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
Mohammad Mousavi - Department of Food Science and Technology, Campus of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
Hossein Kiani - Department of Food Science and Technology, Campus of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

استخراج هیدروکلوئید از دانه­ های گیاهی به دلیل افزایش مصرف این ترکیبات در فرمولاسیون محصولات غذایی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. استخراج با پیش ­تیمار فراصوت به دلیل مزایای زیاد، محبوبیت گسترده­ ای پیدا کرده است که یکی از مهم­ ترین مزایای آن، افزایش راندمان استخراج بیوپلیمر می ­باشد. هدف این پژوهش، امکان سنجی استفاده از روش عددی معکوس جهت تخمین پارامتر­های موثر در انتقال جرم مربوط به فرآیند استخراج با پیش ­تیمار فراصوت گالاکتومانان از دو دانه گیاهی شنبلیله (Trigonella foenum graceum) و لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica) بود. برای رسیدن به این هدف، غلظت گالاکتومانان استخراج شده از هر دو دانه گیاهی در مقابل زمان به دست آمد و داده ­های آزمایشگاهی و داده­ های پیش­ بینی شده توسط نرم افزار (براساس شبیه سازی انجام شده) با هم مقایسه گردید که همخوانی قابل قبولی بین آن­ها وجود داشت. پارامتر­های موثر در انتقال جرم شامل ضریب پخش (E)، ضریب انتشار (D) و ضریب انتقال جرم کلی (kc) برای نمونه ­های مختلف به ترتیب در دامنه m۲/s۱۰-۱۲×۱/۵۲ – ۱/۲۱، m۲/s۱۰-۸×۳ – ۲/۳۹ و m۲/s۱۰-۷×۱/۸۵ – ۱/۱۸ برای گالاکتومانان شنبلیله و m۲/s۱۰-۱۲×۱/۵۴ – ۱/۳۱، m۲/s ۱۰-۸×۳/۱۱ – ۲/۶۳ و m۲/s۱۰-۷×۱/۹۵ – ۱/۴۶ برای گالاکتومانان لیلکی ایرانی بود. تفاوت بین مقادیر به دست آمده برای دو گالاکتومانان می­تواند به نوع دانه، سختی و نرمی دیواره و ویژگی ­های ترکیب هدف مرتبط باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، روش عددی معکوس به عنوان روش قابل قبول و موثر جهت مدل سازی فرآیند استخراج هر دو گالاکتومانان معرفی گردید.

Inverse numerical method, Modeling, Extraction, Galactomannan, روش عددی معکوس, مدل سازی, استخراج, گالاکتومانان