حسام اشراقی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه
فرشاد تجاری - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه

پژوهشگران متوجه دو ا مر مهم شده اند: اول، عوامل روانی تعیین می کنند که کدام رویدارها یا موقعیت های زندگی استرس زا ارزیابی می شوند، دوم، حتی هنگامی که برخی رویدادها یا موقعیت های زندگی استرس زا ارزیابی می شوند، عوامل روانی می توانند تعیین کنند که آیا رویدادهای استرس زا بر سلامت تأثیر منفی خواهند داشت یا نه. بنابراین رویدادهای اسرتس زای زندگی در تعامل با عوامل خطر آفرین زیست شناختی، روان شناختی و موقعیتی نقش خود را برای پیش بینی بیماری نان می دهند. رابطه ی بین رخدادهای اسرتس زای زندگی با سلامت جسمانی و روانی به خوبی ثابت شده است. در بررسی های زیادی گزارش شده که رخدادهای استرس زای زندگی، بیماری و اختلال روانی را تسریع می کنند. با وجود این، میزان تأثیر مستقیم رخدادها و حوادث زیانبار و استرس زای زندگی بر سلامت جسمانی و روانی هنوز به شدت مورد بحث است. یکی از مدل هایی که این تأثیرات تعامل را به خوبی نشان مید هد، اسناد در نظریه ی تجدید نظر شده ی درماندگی است. مطابق این الگو، افراد در مورد علت درماندگی خود اسنادهایی به عمل می آورند که این اسنادهای علی را می توان بر اساس سه بعد درونی- بیرونی، کلی- خاص و پایدار- ناپایدار طبقه بندی نمود. بر این اساس سلیگمن نیز مدعی شده است که تنها فقدان کنترل در شرایط درماندگی آموخته شده نیست که بر تندرستی و سلامتی انسان اثر می گذارد. بلکه این امر نیز اهمیت دارد که ما این فقدان کنترل را چگونه برای خودمان توجیه می کنیم این توجیهات سبک اسناد افراد را مشخص می کنند که شامل دو نوع اصلی سبک تبیین خو بینانه و سبک تبیین بدبینانه می باشد. در تبیین های خوش بینانه، حوادث منفی و ناخوشایند به علل بیرونی، موقتی و خاص نسبت داده می شوند ولی در تبیین های بدبینانه برای حوادث منفی و ناخوشانید، علت های درونی، با ثبات و کلی در نظر گرفته می شوند. پژوهش های مختلفی حاکی از تأثیر سبک تبیین بر پیامدهای جسمانی و روانی حاصل از رخدادهای منفی زندگی بوده اند. از طرفی در تعداد دیگری از پژوهش ها نقش سبک اسناد بر استرس و پیامدهای جسمانی و روانی آن به گونه ای واضح تأیید نشده است. عدم انجام تحقیق مشابه در سطح ورزش قهرمانی کشور بر اهمیت این پژوهش می افزاید. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی سبک های تبیین با رخدادهای استرس زای زندگی و سلامت روان بازیکنان حرفه ای هندبال در پی یافتن پاسخ به این سوالات است که آیا سبک تبیین آزمودنی ها با تعداد رخدادهای استرس زا در زندگی آنها، سازگاری مجدد مورد نیاز ناشی از این رخدادها و نیز سلامت روان آنها ارتباط دارد؟ آیا سبک تبیین می تواند بر رابطه ی بین تعداد رخدادهای استرس زای زندگی، سلامت روان و نیز رابطه ی بین سازگاری مجدد مورد نیاز ناشی از رخدادهای استرس زای زندگی و سلامت روان بازیکنان مؤثر باشد؟ و در نهایت این که آیا سبک تبیین می تواند به همراه رخدادهای استرس زای زندگی، سلامت روان بازیکنان حرفه ای هندبال در کشورمان را پیش بینی کند؟