- دانشجوی دکتری، علوم و صنایع غذایی، پردیس دانشگاه فردوسی مشهد
- استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه فردوسی مشهد
- استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه فردوسی مشهد
- استادیار گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشیار گروه فارماسیوتیکس، دانشکده داروسازی مشهد

چکیده هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر درصدهای مختلف چربی شامل مقادیر ۱۰۰% گلیسرول دی استئارات (GDS)، ۱۰۰% گلیسرول مونو استئارات (GMS)، ۱۰۰% اسید استئاریک (SA) و ترکیب چربی ها شامل ۵۰:۵۰ GDS:GMS، ۵۰:۵۰  GDS:SA و ۵۰:۵۰ SA:GMS بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی نانوحامل های لیپیدی جامد فیکوسیانین بود. استفاده از گلیسرول دی استئارات به دلیل ساختار متفاوت و دارا بودن یک شبکه لیپیدی نامنظم از کارایی درون پوشانی بهتری در مقایسه با دو چریی دیگر برخوردار بود. کمترین اندازه ذرات، بیشترین پتانسیل زتا و کمترین شاخص چندبس پاشیدگی به ترتیب مربوط به فرمولاسیون های حاوی ۱۰۰%  GMS ، ۵۰:۵۰ GMS+SA و ۱۰۰%  GDS بود. GDS در مقایسه با سایر لیپیدها از پایداری بهتری برخوردار بود و کمترین میزان رسوب دهی و چسبندگی به ذرات در آن مشاهده شد. کارایی درون پوشانی در فرمولاسیون­های بدست آمده در محدوده ۸۰/۳۹ تا ۳۸/۶۲ درصد بود. به منظور بررسی ویژگی­های مرفولوژیکی، ارزیابی رفتارهای حرارتی و ساختارهای شیمیایی موجود در نانوذرات لیپیدی از دستگاه­های TEM، DSC و FTIR استفاده شد. نتایج نشان داد فیکوسیانین به دلیل دارا بودن ویژگی­های امولسیفایری مناسب می­تواند در سیستم های نانولیپیدی نانوپوشانی شود. در این میان فیکوسیانین نانوپوشانی شده با GDS به دلیل ویژگی­های فیزیکوشیمیایی و ساختاری متفاوت در مقایسه با GMS و SA، از پایداری بهتری برخوردار بود و کمترین تغییرات در اندازه ذرات، پتانسیل زتا و شاخص چندبس پاشیدگی مشاهده شد.

کلید واژگان: حامل های لیپیدی, پایداری, فیکوسیانین