- دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
- دانشیار، گروه فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
- استادیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
- دانشیار، گروه فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران

چکیده در عصاره­گیری به روش­های متداول از جمله سوکسله نیاز به صرف زمان طولانی و احتمال آسیب به ترکیبات حساس به حرارت وجود دارد. در این پژوهش روش مدرن فراصوت با روش متداول سوکسله در عملکرد و بررسی خواص آنتی­اکسیدانی عصاره دانه رازیانه مورد مقایسه قرار گرفتند. در روش سوکسله از دمای ۸۵ درجه سلسیوس و زمان ۲۴۰ دقیقه و در روش فراصوت از دو سطح دما (۴۰ و ۶۰ درجه سلسیوس)، سه سطح زمان (۱۵، ۳۰ و ۴۵ دقیقه) و سه سطح توان (۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ وات) استفاده گردید. نتایج نشان دادند که بیشترین میزان عملکرد عصاره در (۴۵ دقیقه، ۶۰ درجه سلسیوس و ۳۰۰ وات) برابر ۷۹/۸ گرم عصاره خشک در ۱۰۰ گرم دانه رازیانه مشاهده گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله نداشت. همچنین ۹/۳ درصد عصاره خشک بیشتری در مقایسه با روش سوکسله استخراج گردید. بیشترین میزان ترکیبات فنولی در ( ۴۵ دقیقه، ۶۰ درجه سلسیوس و ۲۰۰ وات) به میزان ۱۵/۳ میلی­گرم در میلی­لیتر عصاره دانه رازیانه حاصل گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله داشت و باعث افزایش ۸/۵۰ درصدی ترکیبات فنولی نسبت به روش سوکسله گردید. بیشترین درصد مهار رادیکال آزاد DPPH در (۱۵ دقیقه، ۶۰ درجه سلسیوس و ۳۰۰ وات) معادل ۸۸/۹۸ درصد مشاهده گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله نداشت و روش سوکسله تنها باعث افزایش ۱۸/۰ درصد مهار رادیکال آزاد در مقایسه با روش فراصوت گردید که در مقایسه با زمان و دمای پایین روش فراصوت بسیار ناچیز است و بدین ترتیب برتری روش فراصوت به اثبات رسید.

DPPH, کلید واژگان: فراصوت, ترکیبات فنولی, رازیانه, سوکسله