Motahare Pirnia - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد علوم و صنایع غذایی، گروه آموزشی علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
Mohammad Reza Edalatian - استادیار گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
Farideh Tabataba i Yazdi - دانشیار گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
Fakhri Shahidi - استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده با ظهور بیماری­های عفونی و گسترش سویه­های مقاوم به برخی آنتی­بیوتیک­ها، استفاده از ترکیبات ضدمیکروبی با منشا گیاهی در این زمینه ضرورت می­یابد. در این پژوهش عصاره اتانولی میوه سپستان برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی علیه میکروارگانیسم هایی نظیرStaphylococcus aureus ،Bacillus cereus،Escherichiacoli،Salmonella typhi ،Aspergillusniger وCandida albicans استفاده شد. هم­چنین عصاره گیری با کمک فراصوت تحت تاثیر سه پارامتر مستقل زمان (۴۰- ۵ دقیقه)، دما (۵۰-۲۰ درجه سانتی­گراد) و شدت صوت (۱۰۰-۲۰ درصد) انجام گرفت. از متدلوژی رویه سطح پاسخ جهت یافتن حالت بهینه اثر متقابل فاکتورها و برآورد بهترین شرایط فرایند با کمترین میزان آزمون استفاده گردید. اثر ضدمیکروبی با روش­هایی چون انتشار دیسک در آگار، کشت آمیخته و تعیین حداقل غلظت مهار کننده و کشنده تعیین شد. نتایج نشان داد که در زمان استخراج ۸/۳۹ دقیقه، دما ۲/۴۲ درجه سانتی­گراد و شدت صوت ۴۶/۹۴ درصد بیشترین میزان درصد استحصال عصاره اتانولی معادل ۵/۸ درصد بدست آمد. در تمامی روش­های مذکور، اثر بازدارندگی عصاره اتانولی بهینه علیه دو سویه باکتریاییBacillus cereus و Staphylococcus aureus و سویه قارچی Candida albicans قابل ملاحظه بود (۰۵/۰p≤).

Key words: Cordia myxa, Ethanolic extract, Antimicrobial activity, response surface methodology, کلید واژگان: میوه سپستان, عصاره اتانولی, اثر ضدمیکروبی, روش سطح پاسخ