Ezzat Askari Ardeh - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
Zahra Basati - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی
Nasim Salehi - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده در این تحقیق اثر روش خشک کردن شلتوک در سه سطح (خشک کردن شلتوک در محیط سایه، خشک کردن در معرض تابش نور خورشید و خشک کردن با آون آزمایشگاهی)، در چهار سطح محتوای رطوبت نهایی دانه (۸، ۱۰، ۱۲، w.b.۱۴%) در آزمایش با سه رقم برنج شامل (حسنی، هاشمی و علی کاظمی) متداول در استان گیلان بر روی درصد دانه های شکسته حاصل از تبدیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روش خشک کردن شلتوک در محیط سایه کمترین درصد دانه­های خرد حاصل شد. بیشترین میانگین درصد دانه های شکسته مرحله پوست­گیری (۰۶۱/۱۴%) به روش خشک کردن با آون آزمایشگاهی در آزمایش با رقم هاشمی و کمترین میانگین درصد دانه های شکسته مرحله پوست­گیری (۳۵۱/۵%) در آزمایش با رقم علی کاظمی و روش خشک کردن در سایه بدست آمده است. با افزایش محتوای رطوبتی تبدیل از ۸ الی w.b. ۱۴%، میانگین درصد دانه­های شکسته حاصل از پوست­گیری و سفید کنی دانه­ها بترتیب از مقدار ۶۱۶/۱۱ به مقدار ۱۸۹/۷% و از مقدار ۰۲۵/۲۱ به مقدار ۸۴۱/۱۲ کاهش یافت.  بیشترین میانگین درصد دانه­های شکسته سفید کنی در روش خشک کردن با تابش نور خورشید ( ۳۴۰/۲۱ درصد) و کمترین میانگین درصد دانه های شکسته پوست­گیری (۸۴۱/۱۳% ) در روش خشک کردن دانه شلتوک در محیط سایه بدست آمد. بیشترین (۵۳۹/۲۰%) و کمترین (۱۵۰/۱۴%) مقدار میانگین درصد دانه های شکسته مرحله سفید کنی بترتیب در آزمایشات با رقم حسنی و رقم علی کاظمی بدست آمد.

Key words: Paddy, Breakage, Drying method, Moisture content, کلید واژگان: دانه برنج, درصد دانه های شکسته, روش خشک کردن, محتوای رطوبت