- دانش آموخته تکثیر و پرورش آبزیان، قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی گروه شیلات
- گروه شیلات، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران
- گروه شیلات، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

در این مطالعه تاثیر روش های مختلف استخراج (فراصوت و حلال) و غلظت های مختلف عصاره (ppm ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰) بر میزان ترکیبات فنلی، توکوفرولی، و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ گیاه شمعدانی به منظور به دست آوردن بهترین روش استخراج، برای افزایش ماندگاری گوشت چرخ شده فیتوفاگ نگهداری شده در یخچال بررسی شد (۳۰ روز در دمای Cº۴). عصاره استخراجی به روش فراصوت میزان ترکیبات فنلی (۶/۱۵۰۰ میلی گرم در گرم وزن خشک) بالاتری در مقایسه با عصاره استخراجی به روش حلال داشت (۰۵/۰>P). بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در عصاره استخراجی به روش التراسوند با غلظت ppm ۲۰۰ مشاهده شد (مهار رادیکال آزاد DPPH (۰۸/۹۸%) و میزان عددی بتاکاروتن (۹/۸۱%)) (۰۵/۰>P). سپس فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ شمعدانی (با غلظت ppm ۲۰۰۰) بر گوشت چرخ شده ماهی کپور نقره ای در دمای ۴ درجه سانتی گراد با اندازه گیری شاخص های شیمیایی شامل عدد پراکسید، مقادیر تیوباربیتوریک اسید و مجموع بازهای نیتروژنی فرار در طول دوره نگهداری ۳۰ روزه بررسی و با تیمار شاهد مقایسه شد. نتایج نشان داد نمونه های حاوی عصاره به طور معنی داری مقادیر مجموع بازهای نیتروژنی فرار و فساد اکسیداسیونی کمتری (عدد پراکسید، مقادیر تیوباربیتوریک اسید کمتر) در طول دوره نگهداری نسبت به نمونه شاهد داشتند (۰۵/۰>P). با توجه به نتایج، به نظر می رسد، عصاره برگ شمعدانی می تواند سبب تاخیر فساد اکسیداسیونی در فرآورده های شیلاتی شود.

آنتی اکسیدان, عصاره شمعدانی, عمر ماندگاری, کپور نقره ای