مروارید حاجیان - دانشجوی دکترا، دانشکده عمران، دانشگاه تهران
رضا عطارنژاد - استاد تمام، دانشکده عمران، دانشگاه تهران

اندرکنش خاک و سازه از چالش های بسیار مهم در طراحی سازه ها است که می تواند پاسخ لرزه ای سازه ها را به طور قابل توجهی تغییر دهد. در هنگام وقوع زلزله رفتار خاک زیر سازه نقش مهمی در پاسخ سازه ایفا می کند و مشخصات دینامیکی سازه را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین در سازه های ویژه نیاز به مدل سازی دقیق تر محیط خاک است. در کاربردهای مهندسی غالبا خاک زیر سازه مدل نمی شود و از تاثیرات مهم آن صرف نظر می گردد، زیرا به علت نامحدود بودن محیط خاک، مدل سازی آن پیچیدگی بیش تری نسبت به مدل سازی سازه دارد. روش های مختلفی برای مدل سازی پدیده ی اندرکنش خاک - سازه وجود دارند. یکی از این روش ها روش معروف تیر بر روی بستر الاستیک است. این روش براساس مدل وینکلر بنا شده است که در طرح آیین نامه ای به طور گسترده استفاده می شود ولی به طور دقیق تغییرات سختی خاک در طول پی را نشان نمی دهد. بنابراین در مقاله ی حاضر به بررسی عکس العمل خاک زیر پی پرداخته می شود و در نهایت مدل مناسب و ساده شده ای جهت مدل سازی اندرکنش خاک - سازه در کاربردهای مهندسی ارائه می شود. برای رسیدن به این هدف چند سازه به صورت سه بعدی در محیط OpenSees مدل شدند. سپس از خروجی عکس العمل محیط خاک و فونداسیون سازه برای تخمین سختی محیط خاک و فونداسیونن و استخراج روابط مهندسی ساده شده استفاده شده است.

اندرکنش خاک-سازه, مدل وینکلر, بستر الاستیک, بستر دوپارامتری, سختی خاک زیر پی