جایگاه و نقش معلم در تربیت اسلامی و هدا یت دانش آموزان

در دین مبین اسلام تربیت بر تعلیم ارجحیت دارد و بنابراین، مبحث اخلاق در آموز ش بسیار حائز اهمیت است.و از طرفی دیگر از این منظر وجود اسوه و الگو در تمامی حوزه های زندگی انسان نقش محوری را ایفا میکند،بالاخص درحوزه ی اخلاق و آموزش که از ارکان اصلی در جهت دهی صحیح تربیتی محسوب می شود و نیازبه الگوهای عملی دراین زمینه غیر قابل انکار است. در تربیت اسلامی نقش و رسالت معلم منحصر به فرداست و سفارشات اکیدی در خصوص ویژگی های اخلاقی، اهمیت جایگاه و نقش و خطیر بودن وظیفه ای کهبر عهده دارد شده است و احادیث و روایات و نظریات فراوانی در این باب وجود دارد. از همین رو، در آیات وروایات و همچنین در دیدگا ه اندیشمندان اسلامی نقش معلم به عنوان الگوی اخلاق در امر آموز ش مطرح شدهو جایگاه ویژه ای دارد. در نهادهای آموزشی نقش های فراوانی وجود دارد و افراد زیادی دست اندرکار در تعلیم وتربیت هستند اما در این میا ن نقش معلم جلوه ای خاص دارد و این به دلیل ارتباط نزدیک و رودررویی است کهمعلم در جریان آموز ش با شاگردا ن برقرار می سازد. معلم تنها یک آموزگار برای انتقال معلومات علمی و دانش نیست بلکه الگویی بانفوذ است که نمی تواند نسبت به اصو ل اخلاقی خویش بی تفاوت باشد، چون محدوده ی اخلاقیاتش فراتر از خود اوست و در واقع اخلاق و عمل معلم در جریان آموز ش به مراتب بیشتر از سخن و کلامش بر شاگردان اثر خواهد داشت. از همین رو، در بسیاری از موارد شاگردان د رشخصیت پذیری خود نقش معلم را بسیار موثر می دانند. اینجاست که الگوساز ی از معلم د ر درون شاگرد اتفاقمیافتد و شاگرد او را سرلوحهی خویش قرارداده و از او سرمشق می گیرد. با توجه به ای ن مطالب میتوان گفتکه از دیدگاه اسلام رابطه ی معلم با شاگرد یک رابطه ی معنوی است، چون معلم با روح و جان کودک در ارتباطاست یک معلم با پایبند بودن به اصول و ضوابط اخلاق در جریان و روند آموزشی که بر عهده ی اوست میتواندبزرگترین خدمت را به جامعه ی خویش عرضه کند. در این مقاله ما سه هدف را مد نظر قرارداده ایم: الف)وجود الگوی اخلاقی در آموز ش از دیدگاه اسلام جه لزوم و اهمیت ی دارد ؟ ب) چرا در اسلام معلم یک الگویاخلاقی محسوب می شود و ویژگی های اخلاقی یک معلم به عنوان یک الگوی اخلاق در امر آموز ش چیست؟ج) از منظر اسلام چگونه معلم با دارا بودن این ویژگی های اخلاق ی در آموز ش می تواند بر روند آموزش تاثیرگذارباشد ؟ در این مقاله با به کارگیری رو ش کتابخانه ای و مراجعه به آیات و روایات و تفحص در دیدگاه اندیشمندانو متفکران اسلامی و بر پایه ی رو ش تحقیق تحلیلی استنتاجی برای نیل به اهداف سه گانه مذکور خواهیم کوشید.

Keywords:

اخلاق , آموزش , معلم , الگو , اسلام